انگور از جمله گیاهان مقاوم به کم آبی است اما به منظور تولید محصول مناسب و با کیفیت، تأمین آب مورد نیاز درخت خصوصا در مراحل بحران بسیار ضروری می باشد. نکته مهم در مدیریت آبیاری تاکستان انگور در نظر داشتن میزان آب مورد نیاز با توجه به نوع رقم، مرحله رشد، شرایط اقلیمی و نوع سیستم آبیاری می باشد. موکاری در نواحی با بارندگی سالیانه حدود ۱۱۰۰-۲۷۰ میلی متر گسترش دارد. رشد رویشی مو ومیزان عملکرد توسط آب مصرفی تعیین می گردد.
نشانه های کمبود آب در تاک
تنش های آبی از جنبه های مختلف بر گیاه تأثیر می گذارد. اولین علایم تنش در مو شامل کاهش در زاویه محور دمبرگ و برگ و همچنین مسطح شدن سطح برگ است. کمبود آب از کارایی برگ ها می کاهد. در این حالت برگ ها به رنگ سبز تیره درمی آیند و در حالت شدید نوک شاخه ها و پیچک ها خشک شده و از بین می روند و برگ ها ریزش می کنند.
مراحل بحرانی نیاز مو به آب
فاصله آبیاری معمولا ۱۵ تا ۲۰ روز می باشد اما با توجه به شرایط آب و هوایی، نوع خاک، تابش آفتاب، وزش باد و رقم تعداد دفعات آبیاری متفاوت است. ۵ مرحله بحرانی ذیل که تأمین آب در این مراحل در کیفیت و کمیت میوه بسیار حائز اهمیت است، عبارتند از:
۱- مرحله شکفتن و رشد جوانه ها
در این مرحله رشد رویشی بسیار شدید بوده و الگوی تاج بوته در تمام فصل رشد در این دوره تعیین می شود. به علاوه، مرحله نمو گل آذین، تعداد گل ها و همچنین رشد حبه ها تحت تأثیر این مرحله قرار می گیرند.
۲- مرحله قبل از گلدهی و تشکیل میوه
گلدهی و تشکیل میوه از مهم ترین مراحل نمو مو هستند. تنش آبی در این مراحل موجب استقرار ضعیف میوه ها و کوچک ماندن حبه ها می گردد.
۳- بعد از لقاح و تشکیل میوه
بعد از گلدهی، تاج به سرعت فرم نهایی خود را پیدا خواهد کرد و با افزایش دما و کاهش رطوبت محیط میزان آب مصرفی تاکستان به شدت افزایش می یابد به علاوه ادامه رشد و گسترش شاخسارها و نمو اولیه حبه ها به شدت تحت تأثیر تنش آبی قرار می گیرد. بنابراین آبیاری در فاصله زمانی بین تشکیل میوه و شروع رنگ گیری اثر زیادی بر گسترش تاج و میزان محصول دارد.
۴-مرحله رنگ گیری تا برداشت
در طول رسیدن میوه ها مقاومت درخت در مقابل خشکی بالاست و در صورت تنش برگ ها پژمرده می شوند. برگ های پیرتر ریزش می کنند.
۵- مرحله پس از برداشت
پس از برداشت محصول خصوصا در نواحی گرم آبیاری ضروری می باشد. آبیاری در این مرحله اگرچه به مقدار کمتر صورت می گیرد ولی برای حداکثر تجمع کربوهیدرات ها ضروری است.
ارزیابی برنامه آبیاری و میزان آب مصرفی
شیوه های مختلفی به منظور ارزیابی آبیاری و یا میزان آب مصرفی وجود دارد. از ابزارهای مهمی که مورد استفاده قرار می گیرد تانسیومتر می باشد که پتانسیل ماتریکس را اندازه می گیرد. رشد شاخساره ها زمانی که دستگاه عدد ۴۰- را قرائت می کند، خواهد بود. ریزش برگ ها با رسیدن به ۸۰- سانتی بار شروع می شود و شرایط غرقاب هنگامی است که دستگاه عدد زیر ۱۰- را نشان می دهد. هر دستگاه تانسیومتر برای ۸ هکتار کافی می باشد و دستگاه در پایین ردیف درختان قرار می گیرد. در آبیاری قطره ای در صورت مطلوب بودن آبیاری دستگاه عدد ۱۰ تا ۲۰ سانتی بار کیلو پاسکال را نشان می دهد و در آبیاری شیاری هنگامی که پتانسیل ماتریکس خاک در عمق ۶۰ سانتی متر ۵۰ تا ۶۰ سانتی متر می رسد آبیاری باید صورت گیرد و بعد از آبیاری مطلوب، پتانسیل خاک ۱۵-۱۰ سانتی بار افزایش می یابد.
کیفیت آب آبیاری
انگور جزء گیاهان حساس به شوری می باشد و نمک موجود در خاک و آب آبیاری به طریق مختلف بر کمیت و کیفیت محصول تأثیر می گذارد. کاهش میزان رشد و عملکرد از اولین علایم مسمومست در گیاه هستند. ترکیبات بر و نمک از اهمیت خاصی برخوردار هستنند. میزان مطلوب عنصر بر در آبیاری کمتر ۷۵/۰-۵/۰ میلی گرم در لیتر می باشد. آبیاری با آب دارای یون سدیم بیش از حد مجاز باعث شکسته شدن کلسیم و منیزیم و بروز کمبود بسیاری از عناصر غذایی در بوته می شود.
می توانید اطلاعات تکمیلی در ارتباط با پرورش انگور را در کتاب راهنمای جامع و مصور پرورش انگور مطالعه فرمایید.