کارلا از خانواده کدوئیان است، کارلا در واقع به ظاهر مثل خیار است با تعدادی زگیل که روی سطح میوه آن قرار دارد. با وجود اینکه طعم آن تلخ است، از کدوهای مغذی محسوب می شود. علاوه بر آن سبزی متنوعی است و مصارف چند بعدی دارد، گیاهی است که از ریشه، ساقه، برگ، میوه و تخم آن استفاده غذایی و دارویی عدیده ای می شود.
میوه کارلا وقتی هنوز نارس است، خورده می شود چون وقتی میوه اش می رسد، هم برای انسان و هم برای حیوانات سمی می شود.
برای مصرف میوه کارلا باید به روشی که بعدا شرح داده می شود، ابتدا تلخی آن را ملایم نمود و سپس به عنوان سالاد، یا پخته شده آن را میل نمود.
اقلیم و خاک مناسب
کارلا بستری مشابه سایر کدوئیان نیز دارد. به طور طبیعی به صورت یک ساله کشت می شود. اما در زمستان در بعضی مناطق به صورت دائمی، نوع وحشی آن نیز می روید.
کارلا نیاز به دمای حداقل معادل ۱۸ درجه سانتی گراد برای رشد دارد. اما دمای مطلوب در محدوده ۲۴ تا ۲۷ درجه سانتی گراد می باشد. این گیاه نسبت به سایر کدوها از تحمل دمای بالا برخوردار است اما در زمستان و یخبندان ها آسیب پذیر بوده و گیاه از بین می رود.
کارلا در انواع خاک ها رشد می کند اما خاک شنی لومی به خوبی زهکشی شده برای کشت در هوای آزاد خوب است.
آماده سازی بستر
برای آماده سازی بستر زمین باید شخم زده شود، سپس دیسک کشیده و به جوی و پشته تبدیل شود. برای بستر خشک، ارتفاع پشته ها باید ۲۰ سانتی متر باشد و برای بستر مرطوب باید ارتفاع پشته ها ۳۰ سانتی متر باشد. فاصله بین جوی ها حدود ۱۵۰ سانتی متر و عرض پشته ها ۹۰ سانتی متر باشد.
کاشت کارلا
روش درست کاشت، همان روش عمومی کاشت کدوها می باشد. در اقلیم های خیلی سرد، بهتر است قبلا در یک گلخانه کاشت شوند و سپس در هوای مناسب به زمین اصلی منتقل گردند.
روش اول – کاشت مستقیم بذر در مزرعه
برای کاشت بذرها هر ۵۰ سانتی متر چاله ای ایجاد می کنیم. فاصله بین ردیف ها هم باید ۳ متر باشد. در داخل چاله ها تعداد ۲ تا ۳ بذر به عمق ۲ سانتی متر کاشته می شود. وقتی بذر در خاک های گرم، کاشته می شود، گیاه طی یک هفته و حتی کمتر از آن سر از خاک در می آورد و تا زمانی که چهار برگی می شود گیاه ضعیفی است.
برای کاشت مستقیم بذر، در هر هکتار نیاز به ۲.۵ تا ۳ کیلوگرم بذر می باشد. بذرها شب قبل از کاشت باید در آب خیسانده شود.
ترجیح داده می شود تا در هر هکتار تعداد ۶۵۰۰ تا ۱۱۰۰۰ عدد نهال کشت شود. در حالت فشرده تر در هر قطعه ۵۰×۵۰ سانتی متر حدود ۴۰۰۰۰ نهال مورد کاشت قرار می گیرد.
روش دوم – تهیه نهال قابل انتقال (کاشت غیر مستقیم)
در کشت غیر مستقیم، هر دانه بذر را در یک گلدان پلاستیکی کوچک می کارند. نصف گلدان را خاک و نصف دیگر را با ترکیبی از شن، کمپوست و پوشال برنج پر می کنیم.
تعداد ۲ تا ۳ دانه بذر در هر گلدان کاشته و هر روز صبح آبیاری می نمایند به نحوی که رطوبت کافی در خاک گلدان وجود داشته باشد و گِل نشود. تا ۴و ۶ برگی، گیاهان ضعیف هستند.
نهال ها بعد از ۱۵ تا ۲۰ روز در حالی که ارتفاع آن ها ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر شده، آماده انتقال می باشند. حال بایستی نهال ها را از گلدان ها خارج نموده و به زمین اصلی انتقال داد و با همان شرایط و فواصلی که در روش کاشت مستقیم ذکر شد، مورد کشت قرار گیرد.
هرس
از بوته کارلا، شاخه های زیادی منشعب می شود که خیلی از آن ها تولیدی در بر نخواهند داشت، این شاخه ها باید قبل از رسیدن به قسمت های بالا هرس شوند. تحقیقات نشان داده است چنانچه حدود ۱۰ گره بارور برای هر بوته گذاشته شود نتیجه بهتری خواهد داد.
چنانچه بوته ها هرس نشوند، هربوته حدود ۱۰ تا ۴۰ گره بارور تولید می کند و ۰.۵ تا ۲ متر بالا می رود.
کوددهی
کارلا برای تغذیه به میزان مناسبی کود طبیعی و شیمیایی نیاز دارد. میزان کود مورد نیاز به نوع خاک و میزان مواد آلی موجود در آن بستگی دارد.
برای به دست آوردن عملکرد مناسب، ترکیب ۱۰:۱۰:۱۲ از NPK تجربه شده و بستر خوبی برای کاشت ایجاد می نماید.
مرکز تحقیق و توسعه سبزیجات آسیا، برای خاک های شنی، میزان کود برای کارلا را در چهار مرحله و کلا به میزان ۱۸۴ کیلوگرم ازت خالص، ۱۱۲ کیلوگرم فسفر خالص و ۱۲۴ کیلوگرم کود پتاسیم خالص توصیه نموده است.
برای خاک هایی با بافت سنگین و رسی، مقداری فسفات، یک سوم اوره و پتاس باید قبل از کاشت به صورت پاشش، یا نزدیک بوته ها به صورت نواری در عمق چند سانتی متری مورد استفاده قرار گیرد.
تعادل میزان ازت و فسفر باید در دو یا چند نوبت رعایت شود. باید توجه شود که تا وقتی بوته ها چهار تا شش برگی هستند به آن ها کود داده نشود. بعد از دو هفتگی کوددهی را باید شروع نمود.
آبیاری کارلا
کارلا تحمل خشکی را ندارد. باید محیط ریشه تا عمق ۵۰ سانتی متری مرطوب نگه داشته شود. آبیاری از طریق جوی ها هر ۱۰ روز یک بار در فصول سرد و خشک و هر هفته در فصول گرم و خشک صورت می گیرد.
به هنگام بارندگی، باید زهکش های مناسبی وجود داشته باشد تا رشد گیاه دچار مشکل نشود. در مناطقی که با محدودیت آب مواجه هستند، آبیاری و تغذیه قطره ای موثرترین روش می باشد.
داشت و برداشت کارلا
کارلا به هنگام برداشت نیاز به مراقبت های ویژه ای دارد. بایستی مواظب باشیم که میوه ها خیلی بزرگ و تلخ نشود. به طور معمولی ۱۵ تا ۲۰ روز بعد از گلدهی و یا ۷۰ تا ۸۰ روز بعد از کاشت در حالی که طول میوه ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر می باشد، زمان مناسبی برای برداشت می باشد، البته در برداشت باید به نوع مصرف توجه داشت.
میو ها باید سبز روشن، نازک و آبدار و تخم ها سفید و نرم باشند و برداشت باید توسط قیچی باغبانی یا چاقوی تیز انجام شود. چنانچه میوه خیلی بزرگ شود، اسفنجی، تلخ، زرد یا نارنجی و ترک خورده می شود.
میوه کارلا را باید از سایر میوه ها نظیر موز، آناناس و سیب جدا نگهداری نمود چون مقدار زیادی اتیلن که نوعی هورمون رساننده است، دارند.
برای آشنایی بیشتر با گیاه کارلا کتاب زیر را مطالعه فرمایید:
کلمات کلیدی: کارلا ، کاشت کارلا ، درمان دیابت ، کارلا موثر در درمان دیابت