مدیریت آبیاری سیب زمینی در شرایط عادی و در تنش شوری

مدیریت آبیاری سیب زمینی در شرایط عادی و در تنش شوری

کمبود آب یکی از عوامل محدود کننده تولید محصول سیب زمینی در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. تحت این شرایط استفاده حداکثر از واحد حجم آب الزامی است. جهت رسیدن به این هدف مهم با توجه به محدودیت منابع آب دو راه حل عملی شامل ۱) افزایش بهرو وری و بالابردن ظرفیت تولید و افزایش راندمان ۲) کاهش آب مصرفی وجود دارد. در این ارتباط شایان ذکر است که جهت بالابردن راندمان و کارایی مصرف آب استفاده از سیستم های آبیاری با راندمان بالا، اعمال کم آبیاری و ترکیبی از این دو می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

همانطور که بیان شد در زراعت سیب زمینی معمولا آبیاری به صورت بارانی، قطره ای و یا به صورت نشتی در جوی های ایجاد شده بین ردیف های کشت و یا با استفاده از نوارهای پلاستیکی تیپ در پشته های دو ردیف انجام می شود. انتخاب سیستم آبیاری بسته به شرایط اقلیمی هر منطقه، میزان بادهای غالب و سرعت آن، ویژگی های مزرعه سیب زمینی و با توجه به خصوصیات خاک و نیز امکانات و توانایی های کشاورز صورت می گیرد. اما نکته مهم در این ارتباط آن است که سیستم آبیاری بتواند مقدار آب مورد نیاز گیاه را در مراحل مختلف رشد و بدون آنکه بوته های سیب زمینی با تنش و کمبود مواجه شوند، تأمین نماید.

سیب زمینی به عنوان یک گیاه زراعی با آنکه از آب با کارایی نسبتا بالایی استفاده می کند، اما عموما به عنوان یک گیاه حساس به خشکی شناخته می شود. بنابراین دوره های کوتاه مدت خشکی هم می تواند عملکرد و کیفیت محصول را با کاهش مواجه کند. اهمیت پرهیز از وقوع خشکی و کم آبی برای محصول سیب زمینی در مراحل مختلف رشد در بخش بعدی مورد توجه واقع شده است. با این حال بیان این نکته ضروری است که آبیاری بیش از حد نیاز گیاه علاوه بر افزایش هزینه های تولید محصول، معایب دیگری نظیر کاهش عملکرد و کیفیت سیب زمینی و نیز افزایش میزان ابتلا به بیماری های گیاهی و همچنین افزایش میزان خسارت وارده به غده ها در زمان برداشت، دوره انبار داری و سردخانه خواهد داشت.

سیب زمینی به طور کلی به عنوان یک گیاه حساس به خشکی شناخته می شود بطوریکه تولید محصول در یک زراعت آبی در طول دوره رشد ممکن است بارها دچار تنش کم آبی بشود. در این گیاه تنش خشکی، رشد و نمو اندام های هوایی نظیر شاخ و برگ و اندام های زیر خاک شامل ریشه ها و غده ها را تحت تأثیر منفی قرار می دهد. اولین نمود خشکی در سیب زمینی با کاهش اندازه برگ ها تظاهر می کند. کاهش رشد برگ ها و پیری زودرس آن ها در واقع یک نوع واکنش به معمول گیاهان به کمبود آب به شمار می آید و نوعی سازگاری در مقابل چنین شرایط محیطی محسوب می شود. بنابراین در شرایط تنش آبی در سیب زمینی میزان جذب تشعشع خورشید توسط برگ ها و اندام های سبز گیاه کاهش می یابد و بدین ترتیب میزان تولید مواد فتوسنتزی هم کم می شود.

تولید غده های بد شکل در سیب زمینی یکی از نتایج وقوع تنش خشکی در مرحله غده دهی است که چنانچه با مصرف زیاد ازت و نیز افزایش درجه حرارت محیط همراه باشد، با شدت بیشتری دیده می شود.

در سیب زمینی با اینکه انتخاب ارقام محتمل به خشکی امکان پذیر است ولی این اراقام معمولا پتانسیل عملکرد بالایی ندارند  و بنابراین در شرایط مطلوب توان تولید چنین ارقامی در مقایسه با سایر ارقام پر محصول کمتر است.

مدیریت آبیاری سیب زمینی در تنش شوری

به طور کلی در تولید سیب زمینی در شرایط شور، انتخاب روش صحیح آبیاری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. البته اگر چه استفاده از روش های آبیاری سطحی در چنین شرایطی امکان پذیر است، اما سوختگی برگ ها، کاهش عملکرد و افزایش شوری خاک به دلیل استفاده بیشتر از آب شور از معایب این گونه روش های سطحی است. بر اساس نتایج تحقیقات انجام شده استفاده از سیستم آبیاری قطره ای با شوری آب ۵/۴ تا ۵/۵ دسی زیمنس بر متر امکان پذیر است و در چنین شرایطی در مقایسه با آبیاری سطحی تا ۳۰ درصد در مصرف آب صرفه جویی می شود. شایان ذکر است که در این روش، آبیاری مداوم گیاه سیب زمینی موجب کاهش اثرات تنش کم آبی ب محصول نیز می شود. نتایج تحقیقات دیگری نشان داده است که امکان استفاده از آب با شوری ۵/۱ تا ۶ دسی زیمنس بر متر در سیستم قطره ای بدون آنکه بر عملکرد سیب زمینی تأثیر منفی داشته باشد، وجود دارد.

گروه: آبیاری
یک پیام بگذارید
پست الکترونیک شما منتشر نمی شود
تمام فیلدهای ستاره دار می بایست پر شوند *

× عضویت در گروه تلگرام کشاورزی پادیاب