مدیریت آبیاری و نحوه ی کاشت درختچه های مقاوم زرشک

مدیریت آبیاری و نحوه ی کاشت درختچه های مقاوم زرشک

نیاز آبی زرشک
انواع مختلف زرشک دارای نیازهای آبی متفاوتی می باشند. به طوری که برخی از گونه های زرشک در آرژانتین در مناطقی با بارندگی ۳۰۰۰-۱۲۰۰ میلی متر رشد می یابند. اما یک گونه دیگر از زرشک در مناطقی با ۲۷۰-۱۵۰ میلی متر بارندگی رشد مناسبی را نشان داده است.

نیاز آبی زرشک بی دانه نسبت به درختان یا درختچه های میوه مشابه پایین می باشد و یکی از دلایل اصلی جایگزین شدن زرشک در الگوی کاشت شهرستان های جنوبی خراسان، درآمد نسبتا خوب حاصل از زرشک به ازای مصرف یک متر مکعب آب می باشد. نیاز خالص آبیاری زرشک حدودا ۹۹۰۰ متر مکعب در هکتار است که بسته به روش هایی آبیاری به کار گرفته شده نیاز ناخالص آبیاری، بیشتر از این مقدار می باشد.

در سال های خشک کشاورزان زرشک کار حتی با سه نوبت آبیاری باغ در طول تابستان هم محصول زرشک برداشت می کنند. در صورتی که هدف، برداشت محصول فراوان باشد، نباید در محدوده زمانی پس از ریزش گلبرگ ها تا یکی دو هفته پیش از برداشت محصول از آبیاری منظم درختچه های زرشک غفلت شود. عدم تأمین نیاز آبی این گیاه به منزله مرگ آن نخواهد بود و حتی مشاهده گریده که به هنگام وقوع اتفاقات پیش بینی نشده مثل خشک شدن چاه آب و عدم امکان آبیاری باغ زرشک در طول سال زراعی، این درختچه مقاوم توانسته است با تحمل و با اتکا بر ذخایر رطوبتی خاک و آب محدود حاصل از نزولات جوی، زنده بماند.

زمان و نحوه کاشت نهال زرشک

بهترین زمان کاشت نهال زرشک اواخر آبان و اوایل آذر ماه است که موفقیت بیشتری را نیز به دنبال دارد. هرچه نهال ریشه بیشتری داشته باشد، احتمال سبز شدن آن بیشتر و درصد خطای کاشت، کمتر است. یکی از مواردی که به هنگام جداسازی و انتقال نهال بایستی به دقت رعایت گردد، این است که از صدمه دیدگی و در معرض هوا به ویژه در جریان باد قرار گرفتن ریشه ها، جدا خودداری شود. پس از آن نیز بلافاصله بایستی نهال ها کشت شده و فورا آبیاری گردد. نهال های درختچه زرشک معمولا به فواصل ۴×۴، ۵×۴ یا ۵×۵ متر از یکدیگر کشت می شوند. هرچند فواصلِ کمتر و بیشتر هم دیده شده که در صورت کشت به فواصل زیاد، در بین ردیف ها زعفران، یونجه، چغندر یا سیب زمینی و یا گیاهان دیگر نیز کاشته می شود. به نظر می رسد فاصله کاشت ۵×۴ متر (فاصله ردیف ها ۵ متر و فاصله نهال ها از یکدیگر در روی ردیف ۴ متر، یعنی تعداد ۵۰۰ درختچه در هکتار) مناسب تر می باشد.

در روش متداول کشت، زمین به صورت جوی و پشته ای درآمده و نهال ها در ته جوی کاشته می شوند. معمولا کاشت طوری انجام می گیرد که نهال ها در دو ردیف مجاور، نسبت به هم حالت زیگزاگ (سیستم کاشت مثلثی یا لوزی) داشته باشند. گاهی هم نهال ها در یک طرف جوی و بر روی پشته کشت می شوند. برای کاهش میزان خطای کاشت، بایستی مراقبت نمود که در سال اول جوی های آبیاری پر آب نشوند و از غرقاب کردن خودداری گردد. همچنین در خاک هایی که سله ایجاد می شود لازم است چند روز پس از کاشت، شکاف های ایجاد شده پر شوند. بر اساس تجربه، در خاک های سبک و شنی در صورت امکان بهتر است آبیاری در سال اول کاشت نهال با حجم آب کم در هر نوبت ولی به دفعات بیشتر (فواصل زمانی کوتاه تر) مثلا به صورت هفتگی و در خاک های سبک به هنگام شدت گرما حتی هر پنج روز یک بار انجام شود.

آبیاری زرشک

اگر چه زرشک از گیاهان مقاوم به کم آبی است ولی در ۴-۳ سال ابتدای کاشت، بسته به بافت خاک و شرایط آب و هوایی آبیاری آن هر ۷ تا ۸ روز مناسب است. در سال های بعد، باغ زرشک معمولا هر ۱۲ تا ۱۵ روز یک بار آبیاری می شود. گاهی فاصله دو نوبت آبیاری به ۲۰ روز و بیشتر هم می رسد که البته به کاهش عملکرد منجر می شود.

در برخی مناطق کوهستانی و در شرایط ویژه، گاهی درختچه زرشک را در طول فصل رشد بیش از ۴-۳ مرتبه آبیاری نمی کنند. حتی در مناطق کوهستانی، در بخش های خاصی که خاک قدرت حفظ رطوبت زیادی داشته و در زمستان هم قطعات کوچک زرشک کاری به صورت دیم نیز مشاهده می شود.

پرورش دهندگان زرشک معتقدند آبیاری در زمان گل دهی به ویژه اگر در حد اشباع شدن محیط ریشه باشد، سبب ریزش گل ها می شود. عدم آبیاری در هنگام گل دهی همچنین از رویش شاخه های فرعی جدید جلوگیری می کند، این شاخه ها با میوه های در حال تشکیل برای آب و موادغذایی رقابت دارند. در بعضی مناطق تا اوایل خرداد ماه از آبیاری زرشک خودداری می کنند. درختچه زرشک نسبت به آبیاری به وسیله آب های شور مقاومت دارد، اما آب های بسیار شور سبب کاهش رشد و عملکرد آن می شوند.

15 کامنت
  • مهدی قانعی پور
  • April 13, 2017 at 7:08 am

با سلام
ممنون از مطالب خوبتون
منظورتون از 9900متر مکعب نیاز ابی چیه؟
یعنی در هربار ابیاری باید این مقدار اب در یک هکتار مصرف بشه؟
لطفا پاسخ بدید برام مهمه.

نه این نیاز آبی یک هکتار باغ زرشک در سال هست که باز هم با توجه به نوع آب و هوا این مقدار می تونه بیشتر هم بشه.

  • علیرضا
  • March 25, 2018 at 12:49 am

عدد 9900 مترمکعب اشتباه است لطفا دقت فرمایید عدد احتمالا 990 مورد نظر بوده یا 99

  • مصطفی عوضوردی
  • August 7, 2017 at 2:14 am

سلام لطفاً بفرمایید
1. آیا در مناطقی مانند کردان کرج قابل کشت است یا نه؟
2. هر درخت به طور متوسط چه میزان محصول می دهد؟
با سپاس بسیار

  • Afshin Baniasadi
  • August 10, 2017 at 9:46 am

با سلام
بایستی تمامی پارامترهای مزرعه شما بررسی گردد تا بتوان در مورد میزان محصول به نتیجه ای رسید. به طور کلی می توان گفت که درخت زرشک، درختی بسیار مقاوم است و با انواع خاک ها سازگار است اما خاک های شنی – رسی و سبک را به خاک های سنگین ترجیح می دهد ولی قادر است در زمین های سنگلاخی هم زندگی کرده و محصول بدهد. در مورد آبیاری زرشک همانطور که در مقاله اشاره کردیم نیاز آبی بسیار پایینی دارد و جزو درختان مقاوم به خشکسالی است.

  • اکبر*
  • June 9, 2018 at 12:18 pm

با سلام من درخت زرشک کاشتم در بهمن ما .تاکنون برگ هم نداده خشک هم نشده چکار کنم

این امر عوامل متفاوتی داره
کودهایی که باعث برگدهی می شود را استفاده کرده اید؟
اگر استفاده کرده اید به نظر مشکل از خاک می تونه باشه

  • محسن حقیقی
  • November 27, 2018 at 5:35 pm

سلام در نجف آباد اصفهان با آبیاری قطره ای امکان کشت زرشک هست؟ البته در سالهای گذشته زرشک بصورت خودرو واتفاقی وجود داشت ولی کشت اصلی ما بادام بود که عملا بواسطه خشک سالی از چرخه کشت خارج شده.

سلام چند سالی هست که در اطراف شهر اصفهان زرشک و زعفران هم کشت می شود. به علت خشکسالی ها متعدد تعدادی از کشاورزان به کشت این گیاهان که مصرف آب کمتری دارند روی آورده اند. در منطقه دولت آباد برخوار کشاورزی هست که هم زرشک و هم زعفران کشت می کنند. آدرس وبسایت ایشان http://esfahanzereshk.ir/ است.

  • جلیل حربی افشرد
  • December 20, 2020 at 3:21 pm

سلام
خسته نباشد
ما زمین دیم داریم که چند ساله بدون استفاده مونده که قبلا عدس و نخود و جو و غیره کشت میشد
من میخواستم زرشک بی دانه بکارم
درضمن زمین صاف هست سنگ های کوچک و بزرگ داره و بالای تپه هست ودر موقعیت مکانی آذربایجان شرقی هست
الان میشه کاشت و نوع خاصی هست که بکارم
لطفا راهنمایی کنید

اطلاعات بیشتری می خواهد. اگر امکان دارد موقعیت جی پی اس منطقه خود را بدهید یا نام شهرستان نزدیک را بدهید تا بیشتر بتوان بررسی کرد

  • جعفرپور
  • January 21, 2021 at 3:53 pm

سلام زمین شنی هست آیا برای زمین‌های ‌ شنی یا گچی اما شیرین می شود زرشک کاشت متلا تا یک ماه دیگر در منطقه بهاباد استان یزد

  • مهناز تاحیک
  • April 10, 2021 at 5:02 pm

سلام وقتتون بخیر در منطقه ورامین هن میتوان زرشک رو کاشت ؟

  • مجتبی پام
  • April 12, 2021 at 7:56 pm

سلام بنده 5 تا بوته زرشک دارم هر سال گل خوبی میده اما بعد چند وقت همه گلهاش میریزه ممنون میشم کمکم کنید

  • رضا انوری
  • October 3, 2021 at 1:46 pm

با سلام در منطقه اذربایجانشرقی زمین دیم دارای خاک شنی میتوان زرشک کاشت؟

یک پیام بگذارید
پست الکترونیک شما منتشر نمی شود
تمام فیلدهای ستاره دار می بایست پر شوند *

× عضویت در گروه تلگرام کشاورزی پادیاب