انتخاب مزرعه و آماده سازی آن
برای تولید محصول سیب زمینی در حد مطلوب، انتخاب زمین زراعی مناسب از نکات مهم و کلیدی است که همواره باید مورد توجه کشاورزان و تولیدکنندگان باشد. با این حال از آنجا که سیب زمینی از قابلیت سازگاری نسبتا خوبی برخوردار است، امکان کاشت سیب زمینی در بسیاری از اراضی کشاورزی وجود دارد. اما بدیهی است که در چنین شرایطی عملکرد و یا کیفیت سیب زمینی تولیدی در حد مطلوب نخواهد بود.
عملیات آماده سازی زمین زراعی انتخاب شده برای کشت سیب زمینی باید به گونه ای انتخاب شود که عمق مناسبی از خاک را برای نفوذ ریشه ها فراهم نماید و در عین حال خاک آماده شده از قابلیت زهکشی و تخلخل کافی نیز برخوردار باشد. این خاک همچنین باید توانایی تأمین جایگاه مناسبی برای رشد و پرورش غده ها را دارا باشد، زیرا محصول سیب زمینی یا همان غده ها درون خاک رشد نموده و پرورش می یابند.
سیب زمینی در مقایسه با بسیاری از گیاهان، سیستم ریشه ای ضعیفی دارد و به همین دلیل در صورت برخورد ریشه با لایه های نفوذناپذیر یا سخت، عملکرد به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. تهیه بستر کاشت سیب زمینی معمولا باید در زمانی که رطوبت خاک در حد مناسبی است انجام شود تا میزان کلوخه های تشکیل شده هنگام شخم زمین به حداقل ممکن کاهش یابد. برای کشت سیب زمینی ابتدا زمین مورد نظر را شخم می زنند و سپس با کمک دیسک کلوخه های ایجاد شده را خرد می نمایند. عملیات کاشت نیز پس از ماله کشیدن زمین دیسک خورده توسط بذر کار سیب زمینی انجام می شود.
کاشت سیب زمینی
کاشت سیب زمینی به طور معمول بر روی پشته هایی که از یکدیگر حدود ۷۵ سانتی متر فاصله دارند انجام می شود و آبیاری به صورت بارانی، قطره ای و یا به صورت نشتی در جوی های ایجاد شده بین ردیف های کشت انجام می شود. کشت سیب زمینی همچنین بر روی پشته های پهنی که وسط آن ها از یکدیگر ۵/۱ متر فاصله دارد نیز انجام می شود. با این حال بر روی هر پشته پهن تعداد دو ردیف کاشت سیب زمینی وجود دارد که در بین آن ها برای آبیاری محصول نوارهای پلاستیکی به نام تیپ قرار می گیرد. آبیاری در این روش به صورت قطره ای است و بنابراین میزان مصرف آب در حداقل ممکن خواهد بود. در این روش آبیاری، در بعضی مواقع نوارهای پلاستیکی تا عمق حدود ۳ تا ۵ سانتی متر و گاهی بیشتر ار آن با خاک پوشانده می شوند که به بهبود کیفیت آبیاری و ممانعت از تخریب پشته های کاشت سیب زمینی بر اثر نشت احتمالی آب آبیاری کمک می کند.
فاصله بوته های سیب زمینی بر روی هر پشته بسته به هدف کاشت سیب زمینی اعم از تولید بذر و یا مصرف بازار ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر خواهد. بدیهی است که با کاهش فاصله بین بوته ها بر روی هر ردیف کاشت، غده های تولید شده کوچکتر بوده و به همین دلیل برای استفاده به عنوان بذر مناسب ترند.
در زراعت سیب زمینی عمق کاشت غده ها با توجه به اندازه غده های بذری و شرایط خاک تعیین می گردد. بر این اساس کاشت سیب زمینی در شرایط خشکی در عمق بیشتری از خاک انجام می شود. در شرایط گرمای هوا و خاک نیز عمق کاشت غده ها بیشتر خواهد بود. با این حال چنانچه میزان رطوبت خاک بالا باشد و خطر خشک شدن سطح آن نیز وجود داشته باشد، ضرورتی برای افزایش بیشتر عمق کاشت به نظر نمی رسد. در شرایط محیطی سرد نیز عمق کاشت غده ها بهتر است کم باشد. بر این اساس عموما عمق کاشت غده های سیب زمینی از ۶ تا ۱۵ سانتی متر در کشورها و مناطق مختلف و نیز با توجه به بافت خاک متفاوت است. به طور کلی توصیه می شود که در ابتدای کاشت عمق غده ها خیلی زیاد نباشد تا سبز شدن آن ها با تأخیر مواجه نشود. اما پس از سبز شدن، لازم است با خاک دهی بوته های سبز شده طی دوره رشد، شرایط مناسب تری را برای تشکیل غده های جدید سیب زمینی ایجاد نماییم.
تراکم گیاهی مناسب
برای دست یابی به بالاترین عملکرد، تراکم بوته های سیب زمینی در مزرعه ۵۳ تا ۵۶ هزار بوته سیب زمینی به عنوان یک تراکم مناسب مطرح است. اما تراکم های پایین تر و یا بالاتر نیز در برخی موارد توصیه می شود. تعداد ساقه های ایجاد شده به ازای هر غده که بسته به رقم و شرایط محیطی حاکم متفاوت خواهد بود و همچنین عادت رشد گیاه (کاملا ایستاده، ایستاده تا خیلی ایستاده، ایستاده، ایستاده تا نیمه ایستاده، نیمه ایستاده، نیمه ایستاده تا خوابیده، خوابیده، خوابیده تا کاملا خوابیده و کاملا خوابیده) که به رقم مورد کشت بستگی دارد در تعیین تراکم کاشت سیب زمینی می تواند مؤثر باشد.