کتاب زراعت آفتابگردان به قلم بنفشه یوسفی ( دانشجوی دکتری ) ، بهروز میر دریکوند ( دکترای تخصصی زراعت ) ، سارا شیرزاد ( دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی خرمشهر خلیج فارس دانشکده کشاورزی ) ، مجید رخشنده رو ( محقق بخش اصلاح و تهیه نهال بذر مرکز تحقیقات آموزش و منابع طبیعی استان فارس ) و مجتبی کمالی بنان ( دانشجوی دکتری ) نگاشته شده و نشر تاک آن را به چاپ رسانده است .کتاب حاضر مشتمل بر ۲۱۸ صفحه و در ۶ فصل است .

در پیشگفتار کتاب چنین آمده است :

بشر انرژی مورد نیاز خود را از سه منبع عمده یعنی پروتئین ها ، قندها و چربی ها به دست می آورد . از این منابع انرژی چربی ها از همه بالاتر یعنی ۹ کیلو کالری در هر گرم می باشد در حالی که هر گرم پروتئین یا قند ، ۴ کیلو کالری انرژی تولید می کند .

امروزه بر خلاف گذشته ، سوء تغذیه را تنها ناشی از کمبود پروتئین در جیره غذایی نمی دانند ، زیرا در بسیاری از موارد چربی ها تاثیر مهمی در سوء تغذیه دارند .نقش چربی ها در انتقال و تسهیل عمل جذب ویتامینهای A   ،  D ،  E ،  K منحصر به فرد بوده ، برای سلولهای مغذی و تنظیم کنندگان سوخت و ساز بدن ضروری هستند .

آفتابگردان یکی از گیاهان روغنی مهم جهان است که از نظر تولید روغن در بین گیاهان یکساله تولید کننده روغن ، بعد از سویا در مقام دوم قرار دارد و  بیش از ۱۴% کل روغن جهان را تولید می کند . به علاوه روغن آفتابگردان بسیار مطلوب است و به همین دلیل زراعت آن در مناطق معتدل تمام قاره ها معمول شده است .

روغن آفتابگردان به دلیل داشتن مقدار زیلدی اسید چرب غیر اشباع لینولئیک از مرغوبیت بالایی برخوردار بوده و کنجاله به دست آمده بعد از روغن کشی نیز ، به عنوان مکمل در برنامه غذایی طیور و دام مورد استفاده قرار می گیرد .

این کتاب حاوی کلیاتی در مورد گیاه زراعی آفتابگردان و نحوه کشت آن می باشد . در این کتاب سعی شده از دستور العملهای جدید مراکز تحقیقات در خصوص مراحل کاشت ، داشت و برداشت با توجه به نوع کشت ( آبی و دیمی ) استفاده شود و گزیده ای از نتایج تحقیقات جدید محققان در اختیار خوانندگان قرار گیرد .

فصل های کتاب :

فصل اول با عنوان ” کلیات ” پس از بیان خاستگاه آفتابگردان و تاریخچه کشت ، خصوصیات گیاه شناسی و انواع گلها و بذرهای آفتابگردان را معرفی می کند و سپس مراحل نمو آفتابگردان و شرایط اقلیمی مناسب و ارقام آفتابگردان را بررسی می کند .

فصل دوم به ” کاشت ” آفتابگردان اختصاص دارد . در این فصل موضوعاتی مانند خاک ورزی ، روش های کاشت و عوامل موثر بر عملکرد مانند تراکم بوته ها بررسی می شود .

فصل سوم در خصوص ” داشت ” این گیاه است و به موضوعاتی مانند آبیاری ، نیازهای آبی ، تحمل به خشکی و اثرات تنش خشکی روی گیاه ، کودهای مورد نیاز گیاه ، کنترل و مبارزه با علف های هرز ، مهم ترین علف های هرز مزارع آفتابگردان ، انواع آفات و بیماریهای این گیاه با ارائه تصاویر هر آفت و  بیماری و روشهای کنترل آنها پرداخته شده است .

فصل چهارم با عنوان ” برداشت ” موضوعاتی مانندزمان و روش های برداشت آفتابگردان ، خشک کردن و انبارداری و نکات فنی در زراعت آفتابگردان دیم را مورد بررسی قرار داده است .

فصل پنجم که ” اصلاح آفتابگردان ” نام دارد ، روشها و اهداف اصلاح آفتابگردان و همچنین تیپ ایده آل این گیاه را بیان می کند .

در فصل ششم با عنوان ” ارزش غذایی آفتابگردان ” ، انواع مواد مغذی موجود در روغن و کنجاله آفتابگردان معرفی شده اند و در پایان فصل به موضوع پرورش زنبور عسل در مزارع آفتابگردان و تاثیر آن بر روی کمیت و کیفیت محصول پرداخته شده  است .