کتاب نخل خرما به قلم دکتر محمد پناهی در ۹ فصل به رشته تحریر درآمده است و توسط انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان به چاپ رسیده است.

پیشگفتار مؤلف

نخل خرما از گیاهان ارزشمندی است که قرن هاست به عنوان یک گیاه زراعی در بخش های جنوب غربی، جنوب تا جنوب شرقی کشور ما ایران کشت می گردد. این نواحی از کشور مناطق خشک و نیمه خشک می باشند. در چنین نواحی پوشش گیاهی به ویژه درختان میوه از ارزش بالایی نه تنها از نظر تولید محصول بلکه از نظر حفظ آب و خاک و بهداشت محیط برخوردار است.

نخل خرما سازگاری خود را در طی قرون و اعصار گذشته با شرایط سخت و طاقت فرسای محیطی مناطق خشک و نیمه خشک نشان داده است. این امر می طلبد که تلاش برای بهبود کمی و کیفی محصول خرما افزایش یابد.

بررسی های علمی و انتشار مقالات و کتب، بخشی از فعالیت هایی است که در کنار انجام تحقیقات کاربردی می بایست صورت پذیرد. مجموعه حاضر حاصل چند سال کار و کوشش و تلاش مؤلف برای برداشتن گامی هر چند ناچیز در این راستاست.

بدیهی است که پیشرفت علمی یک جامعه حاصل تلاش مجموعه افراد آن جامعه می باشد و لذا مجموعه کارهای هرچند اندک و جزئی می تواند سبب ایجاد تحولات عمده گردد. همانطوریکه یک ساختمان را از آجرهایی که واحد ساختمانی آن می باشد، می سازند. پیشرفت های علمی نیز حاصل قرار گرفتن فعالیت های علمی اندک در کنار هم، بر اساس یک نظم و سازماندهی مشخص است.

در این مجموعه که انجام آن در طی سه سال کار در کنار فعالیت جهت راه اندازی مؤسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری در خوزستان صورت گرفت، سعی شده است که آگاهی های ضروری در جهت کاشت، داشت و برداشت نخل خرما ارائه گردد. اطلاعات به زبان ساده بیان شده است تا قابل بهره برداری برای همه افراد دست اندرکار تولید و نگهداری نخل باشد.

کتاب نخل خرما در ۹ فصل به شرح زیر نگاشته شده است:

فصل اول) کشورهای عمده تولید کننده خرما و اهمیت نخل خرما در ایران

فصل دوم) مشخصات گیاه شناسی نخل

فصل سوم) شرایط محیطی مورد نیاز نخل خرما

فصل چهارم) روش های تکثیر و چگونگی کاشت نخل خرما

فصل پنجم) گرده افشانی، رشد و نمو میوه، آرایش خوشه و هرس در نخل

فصل ششم) عملیات داشت در نخل خرما، روش های مختلف آبیاری و کوددهی در نخیلات

فصل هفتم) عملیات به زراعی نخیلات، کشت بین نخیلات

فصل هشتم) علف های هرز، آفات و بیماری های مهم نخیلات

فصل نهم) اهمیت خرما در زندگی مردم مناطق خشک و نیمه خشک