بادمجان برای رشد نیاز به فضای زیادی دارد ولی میتوانید آنها را در محفظه پرورش دهید تا زمانی که گلدانی تهیه کنید که به اندازه ی کافی بزرگ باشد. از آنجاییکه بادمجان در خاک گرم به بار مینشیند مقدار زیاد نور آفتاب بادمجان را سرحال نگاه میدارد. شما باید خاک را همیشه مرطوب، و نه غرقه در آب، نگاه دارید و آن را با کود و مواد آلی به خوبی تقویت کنید.

مطالب موجود در مورد بادمجان را اینجا مطالعه نمایید

بخش اول: آماده سازی

1-1: اگر میخواهید بذر بادمجان را بکارید، گلدان های کوچک یا سینی های پلاستیکی مخصوص باغبانی ( سینی نشاء ) تهیه کنید. شما به ازای هر دو بذر به یک گلدان نیاز دارید. سینی های نشاء و سایر محفظه های ساخته شده از پلاستیک ارزان انتقال نهال هایتان را به گلدان های بزرگتر در آینده آسانتر میکنند.

1-2: برای قراردادن بادمجان بالغ یک گلدان بزرگ انتخاب کنید. گنجایش گلدان باید حداقل 20 لیتر باشد و هر بادمجان باید حداکثر 30.5 سانتیمتر فضا برای رشد داشته باشد. در نتیجه ممکن است مایل باشید در هر گلدان فقط یک گیاه بادمجان بکارید.

1-3: یک گلدان رسی انتخاب کنید. بادمجان به گرما علاقه دارد و گلدان رسی گرما را بهتر از پلاستیک حفظ میکند. اگر آبیاری گیاهانتان را فراموش نمیکنید یک گلدان بدون لعاب انتخاب کنید اما اگر پیشینه ی فراموشی آبیاری گیاهانتان را دارید یک گلدان لعابی را برگزینید. گلدان های بدون لعاب نسبت به گلدان های لعابی خاک را سریع تر خشک میکنند بنابراین بادمجان کاشته شده در گلدان بدون لعاب نیاز به آبیاری مداوم بیشتری دارد.

گلدان های رسی از گلدان های پلاستیکی سنگین تر هستند که  همین باعث میشود راحت تر وزن یک گیاه بالغ بادمجان را تحمل کنند.

گلدان باید برای کمک به توازن سطح رطوبت خاک سوراخ های بزرگ زهکشی داشته باشد. سوراخ های زهکشی اجازه میدهند که آب اضافی از گلدان خارج شود و ریسک پوسیدگی ریشه را به حداقل میرسانند.

1-4: محفظه هایتان را تمیز کنید مخصوصا اگر قبلا گیاه دیگری در آنها قرار داده شده بود. درون و بیرون هر گلدان را با صابون و آب گرم با ملایمت  بسابید. اگر محفظه هایتان را تمیز نکنید تخم های میکروسکوپی حشرات و باکتری های مضر درون گلدان ممکن است به بادمجان آسیب بزنند.

1-5: محیط کشت را آماده کنید. یک گزینه ی خوب و آسان ترکیبی از دو قسمت خاک گلدانی و یک قسمت شن است. خاک مواد مغذی مورد نیاز گیاه را فراهم میکند در حالی که شن میزان رطوبت را کنترل میکند. برای فراهم آوردن مواد مغذی بیشتر، مقدار کمی کود کمپوست و کود 5-10-5 به خاک اضافه کنید.کود 5-10-5 ، مقدار کمی نیتروژن، فسفر، و پتاسیم به اضافه ی مقادیر کمی فسفر بیشتر برای رشد قویتر ریشه ها و افزایش میزان محصول گیاه بادمجان دارد.

1-6: یک مجموعه ی نگه دارنده ی کوچک تهیه کنید.بدون وجود نگه دارنده، بادمجان رشد قدی کمی خواهد داشت و در نتیجه میوه های بسیار کوچکی میدهد. یک قفس گوجه فرنگی یا تیرک چادر برای نگه داشتن گیاه کافی است.

بخش دوم: کاشت بذرها

2-1: برای جهش و ورود به فصل رشد عملیات بذرپاشی را در محیط سربسته انجام دهید. بادمجان به دمای 12.8 درجه ی سانتیگراد یا بیشتر نیاز دارد که فراهم کردنش در محیط بیرون و طی فصل بهار میتواند مشکل باشد. با کاشت بذر بادمجان در محیط سربسته شما میتوانید در ماه آوریل شروع به کاشت کنید.

2-2: گلدان ها یا سینی هایتان را با خاک گلدانی ترکیبی پر کنید. خاک باید به آرامی در محفظه ها قرار داده شود و نباید فشرده باشد.

2-3: سوراخی  به قطر 1.25 سانتیمتر در وسط هر گلدان یا هر بخش از سینی ایجاد کنید. از انگشت کوچکتان یا انتهای خودکار یا مداد برای ایجاد سوراخ هایی با قطر مناسب استفاده کنید.

2-4: در هر سوراخ دو بذر قرار دهید. کاشت دو بذر احتمال جوانه زنی حداقل یک بذر را افزایش میدهد. با اینحال کاشت بیش از دو بذر ممکن است فرصت دریافت مواد مغذی و ریشه دوانیدن را از بذرها دریغ کند.

2-5: بذرها را با مقادیر بیشتری از خاک گلدانی ترکیبی بپوشانید: به جای فشرده کردن خاک آنرا با ملایمت روی بذرها بریزید.

2-6: گلدان ها یا سینی را روی یک طاقچه ی گرم آفتاب گیر در کنار پنجره قرار دهید. پنجره ی نورگیر را انتخاب کنید بدین معنی که حداقل هشت ساعت در روز در معرض نور مستقیم خورشید است. نور کامل خورشید ، نور و گرمای لازم برای تحریک رشد گیاه را فراهم میکند.

2-7: بذرهایتان را آبیاری کنید. خاک را همیشه مرطوب نگاه دارید اما آن را با آب اشباع نکنید مخصوصا اگر دارید از سینی های بدون زهکشی استفاده میکنید. شما گودال های گل آلود روی سطح خاکتان را دوست نخواهید داشت ولی باید از خشک شدن کامل خاکتان نیز جلوگیری کنید.

2-8: نهال هایتان وقتی که دو ردیف برگ روی آن جوانه زد تنک کنید. نهال بذری قویتر را درهر گلدان یا هر ردیف از سینی نگاه دارید و دیگری را تا روی سطح خاک ببرید. نهال ضعیف تر را از خاک بیرون نکشید چون اینکار ممکن است باعث  آسیب به ریشه های نهالی که میخواهید نگه دارید شود.

بخش سوم: غرس نهال ها

3-1: بادمجان هایتان را به محض اینکه به بلندای حداقل 15.25 سانتیمتر رسیدند برای غرس کردن آماده کنید. هرچند این کار را فقط در صورتی انجام دهید که دمای هوای بیرون به اندازه ی کافی گرم شده باشد. از آنجاییکه بادمجان در محیط بیرون دسترسی بیشتری به نور آفتاب داشته و میتواند گرده افشانی کند عملکرد بهتری در آن محیط دارد حتی اگر در گلدان کاشته شده باشد.

3-2: تیرک ها را در گلدانی که قصد استفاده ی دائمی از آن را دارید بنا کنید. انتهای تیرک یا قفس گوجه فرنگی قرار گرفته در کف گلدان را صاف نگاه دارید و تیرک را به صورت عمودی بکارید.

3-3: محل قرارگیری بادمجان را با بستر کشت پر کنید. خاک اطراف تیرک را فشرده کنید و از اینکه تیرک در جای خود محکم شده است اطمینان حاصل کنید. 2.5 سانتیمتر از فاصله ی بین سطح خاک و لبه ی گلدان را خالی بگذارید.

3-4: سوراخی در خاک بکنید که عمق و پهنای آن به اندازه ی محفظه ی محل کاشت فعلی نهال باشد. سوراخ باید در وسط گلدان واقع شده باشد.

3-5: نهال خوش بنیه تر را از محفظه ی پیشینش خارج کنید. نهال ضعیف تر باید چیده شده باشد.

خاک را خیس کنید تا حتی الامکان فشرده شود.خاک فشرده ی مرطوب نسبت به خاک خشک و سست برای غرس کردن مناسب تر است.

اگر نهال در محفظه ی ساخته شده از پلاستیک ارزان قرار دارد، میتوانید با خم کردن محفظه، گیاه را از آن خارج کنید.

اگر نهال در یک محفظه ی سفت تر قرار گرفته باشد باید یک بیلچه ی باغبانی را با دقت داخل کناره های گلدان و زیر تمام  محتویات آن بکشید. گلدان را خم کنید و به آرامی نهال، خاک و تمام محتویات آن را به خارج از گلدان هدایت کنید.

3-6: نهال را درون حفره ی گلدان جدیدش قرار دهید. نهال را تا جایی که میشود عموی نگاه دارید.

3-7: مابقی بستر کاشت را در اطراف نهال فشرده کنید تا در جای خود ثابت شود. بستر کاشت را بیش از حد به سمت پایین فشار ندهید چون انجام اینکار میتواند منجر به آسیب به ریشه ی نهال شود. شما باید جهت حصول اطمینان از محکم شدن نهال، تمام فضای خالی را پر کنید.

3-8: خاک را آبیاری کنید. گیاه را کاملا آبیاری کنید ولی اجازه ندهید بر سطح خاک گودال های گل آلود ایجاد شود.

بخش چهارم:مراقبت و برداشت

4-1: گلدان را در یک مکان آفتابی قرار دهید. از آنجاییکه نور و خورشید برای یک برداشت موفق ضروری هستند قرار دادن گلدان در یک محیط خارجی که کاملا نور آفتاب را دریافت میکند، میتواند ایده آل باشد. بادمجان در خاک گرم به بار مینشیند.

4-2: بادمجان را روزانه آبیاری کنید. گیاه در هوای گرم و خشک ممکن است به چندین بار آبیاری در طول روز نیاز داشته باشد. سطح خاک را با نوک انگشتانتان لمس کنید و اگر خشک است  آن را مرطوب کنید. اگر بگذارید گیاه کاملا خشک شود تعداد بادمجان هایی که قابل پرورش هستند کاهش پیدا میکند.

4-3: هر 1 یا 2 هفته یکبار به خاک کود مایع بدهید. از یک کود محلول در آب استفاده کنید و به جای اضافه کردن کود به خاک خشک، خاک را پیش از کود دادن آبیاری کنید. دستورالعمل نوشته شده بر پشت برگه را برای تعیین مقدار دقیق کود بررسی کنید.

اگر برگ های گیاه شروع به بیرنگ شدن کنند احتمالا باید کود بیشتری به آن بدهید. در صورتی که کمبود مواد مغذی تنها مشکل گیاه شماست، تقویت گیاه به وسیله ی کود 5-10-5 میتواند به طور چشمگیری کمک کننده باشد. کودهایی با شماره ی بیشتر درصد بیشتری از نیتروژن، فسفر و پتاسیم دارند و ممکن است زیادی قوی باشند.

فضای زیرین سطح خاک را هنگام ریختن کود، بیش از 1.25 سانتیمتر حفر نکنید. کندن خاک بیش از این مقدار میتوان به ریشه های بادمجان که عمق کمی دارند استرس وارد کند.

4-4: ph خاک را بررسی کنید. خاکی با ph بین 6.3 تا 6.8 میتواند احتیاجات بادمجان را برطرف نماید. کاغذ لیتموس یا phمتر میتواند اطلاعات دقیقی در اختیار شما قرار دهد.

اگر باید ph را افزایش دهید از آهک زراعتی استفاده کنید

اگر باید ph را کاهش دهید از مواد آلی نظیر کود کمپوست یا پسماند گیاه  استفاده کنید یا از کودهای حاوی اوره کمک بگیرید.

4-5: گیاه بادمجان را برای رشد عمودی ، به تیرک گره بزنید.همچنان که گیاه شروع به بالا رفتن میکند، با استفاده از یک ریسمان نازک پارچه ای یا یک ریسمان چندلایه ساقه ی گیاه را به سستی به تیرک گره بزنید. گره سفت میتواند باعث شکستگی یا مسدود کردن راه آن شود.

4-6: مراقب آفت ها باشید. کرم های طوقه بر یکی از رایج ترین آفت هایی هستند که به بادمجان حمله میکنند ولی معمولا میتوان آنها را با کار گذاشتن حلقه بر روی گیاه دور کرد. شما همچنین میتوانید یک آفت کش طبیعی را برای راندن کرم های طوقه بر و بسیاری از آفت های دیگر در نظر داشته باشید.

4-7: بادمجان را هنگامی که پوستش به نظر براق میرسد برداشت کنید. در این شرایط باید رشد گیاه متوقف شود و اندازه ی آن در بسیاری از موارد  حدودا مانند اندازه ی یک پرتقال بزرگ است. زمان لازم برای رسیدن بادمجان به این اندازه، به گونه ی آن بستگی دارد. اما معمولا گیاه بادمجان در عرض 2 الی 3 ماه پس از نخستین کاشت بذر آماده ی برداشت میشود.

بادمجان را با استفاده از قیچی هرس از ساقه ی رونده اش ببرید. این گیاه باید پس از برداشت فقط یک ساقه ی کوتاه داشته باشد.

راهنمایی ها:

بسیاری از گونه های گیاه بادمجان رشد خوبی در محفظه ها دارند.گونه ی pot black یک  گونه ی تازه پرورش یافته است که مشخصا برای باغبانی محفظه ای پرورش پیدا کرده. بادمجان های گونه ی بلک جک و سوپر هیبرید هر دو به شدت در برابر پژمردگی ورتیسیلیومی مقاومند، بیماری عفونی کننده ی بادمجان که شدیدا باعث کاهش محصول میشود. باغبانان تازه کار باید گونه های hansel یا fairy tale   را مدنظر داشته باشند. اگر به پرورش بادمجان سفید تمایل دارید میتوانید گونه ی gretel را نیز مدنظر قرار دهید.

شما میتوانید نشاء های بادمجان را به جای کاشت بذر آن از گلخانه ها بخرید. از دستورالعمل های مربوط به عملیات کاشت مذکور در بالا در زمینه ی گامهای لازم برای غرس کردن پیروی کنید. جهت حصول اطمینان از گرم ماندن خاک نهال هایتان را در حدود اواسط خرداد ماه بکارید.

اخطار: مراقب آفت کش ها، درمان های ضد قارچی، و سایر مواد شیمیایی که روی بادمجان اسپری میکنید باشید. بسیاری از این مواد شیمیایی برای مصرف توسط انسان مناسب نیستند بدان معنا که نباید از آنها برای گیاهانی که قصد خوردنشان را دارید استفاده کنید. همیشه برچسب یک محصول را پیش از استفاده ی آن بررسی کنید.

منبع

بادمجان گیاه مختص هوای گرم است که در اواسط تا اواخر تابستان برداشت میشود. چگونگی کاشت، پرورش، برداشت و پخت این محصولات بنفش رنگ دوست داشتنی – یکی از سبزیجات مورد علاقه ی ما برای گریل کردن- را مشاهده کنید.

بادمجان (solanum melogena) به طور خودرو در خاستگاهش آسیای جنوبی بعنوان یک گیاه هرساله میروید با اینحال از دید اکثر باغداران این گیاه مختص فصول گرم ، یک گیاه یک ساله به حساب می آید. بادنجان با توجه به پیشینه  وراثتی استوایی و نیمه استوایی اش، مانند گوجه فرنگی و فلفل ( که مانند بادمجان از بادنجانیان هستند) نیاز به دمای نسبتا بالایی دارد. بادنجان هنگامی که دما بین 20 تا 30 درجه ی سانتی گراد است سریعتر و در هوای سردتر خیلی آهسته رشد میکند.

بادمجان مانند گوجه فرنگی و فلفل رشد میکند و از شاخه های گیاهی که چندین متر قد میکشند آویزان میشود.

از آنجاییکه بادمجان  به خاک گرم نیاز دارد برای به جلو انداختن روند کار، معمولا به شکل یک نهال 6 الی 8 هفته ای تهیه میشود ( یا اینکه  اگر در محیط بسته باشند از حدود دو ماه قبل آغاز به رشد میکند ) . بسترهای برآمده غنی شده با کود کمپوزیت برای پرورش بادمجان مکان های ایده الی هستند چون خاک آنها سریعتر گرم میشود. بادمجان همچنین برای پرورش در محفظه ها و ایجاد حاشیه های زینتی دوست داشتنی عالی است. در حقیقت امروزه تعداد کمی از گونه های بادمجان تزیینی در دسترس است که میوه های غیر خوراکی آنها دارای طرح های متنوع جذابی دارد.

با اینکه رنگ بادمجان عموما بنفش تیره است ، رنگشان مانند شکل و اندازه ی آنها – از کوچک به بزرگ – میتواند متنوع باشد. به اکتشاف بادمجان بپردازید!

کاشت

چه زمانی بادمجان را بکاریم

8 الی 9 هفته قبل از آخرین سرمازدگی بهار کاشت بادمجان در فضای بسته را در یک کفه یا گلدان های پیتی شروع کنید. بذر ها سریعا جوانه میزنند در دمای بین 20 تا 32 درجه ی سانتی گراد. در غیر اینصورت، درست قبل از کاشت، یک نهال گلخانه ای با عمر 6 الی 8 هفته ای بخرید.

تا پس از پشت سر گذاشتن آخرین خطر سرمازدگی نهال های بادمجان را در باغ نکارید.

در صورت خرید بادمجان: بادمجان های با کیفیت بخرید. بادمجان های بلند و دوکی شکل که گل داده اند را نخرید وگرنه محصول بی کیفیتی خواهید داشت.

انتخاب و آماده سازی محل کاشت

یک نقطه ی بسیار آفتابی را انتخاب کنید.

بادمجان در بهترین حالت خود در لوم های شنی دانه درشت یا خاک های لومی  نسبتا غنی از مواد آلی رشد میکند. برای بهترین  میزان رشد ph  خاک باید بین 5.8 و 6.5 باشد.

قبل از شروع به کار کردن با نهال ها، از پوشش یک مالچ سیاه پلاستیکی برای گرم کردن خاک های رسی سنگین استفاده کنید.

بادمجان به مقدار متوسطی از کود نیاز دارد. حدود 2.5 سانتی متر از کود پوسیده یا یک کود عمومی مثل کود 5-10-5 در سرتاسر بستر کشت حدود یک هفته قبل از کاشت مخلوط کنید. (به ازای هر 10 متر مربع 1 الی 1.5 کیلو گرم کود استفاده کنید. یا هنگامی که فضای ردیف ها 1 متر است، به ازای هر سه متر در طول ردیف، از 0.5 کیلوگرم کود 5-10-5 استفاده کنید.)

اگر شما در حال پرورش بادمجان در گلدان هستید از یک محفظه ی تیره رنگ استفاده کنید. هر گیاه به 5 گالن(یا بیشتر) گلدان نیاز دارد و باید در معرض نور کامل آفتاب و فضای باز قرار داده شود تا بتواند گرده افشانی کند. جهت جلوگیری از بیماری ها از یک ترکیب خاک گلدانی مرغوب استفاده کنید.

چگونه بادمجان بکاریم

گیاه را جهت ایجاد نگه دارنده هنگام بالا رفتن آن و خودداری از ایجاد اختلال برای خاک ، بلافاصله به یک تیرک چوبی (فقط 2.5 یا 5 سانتی متر برای شکل دادن به گیاه) ببندید.

اگر در شرایط جوی سرد زندگی میکنید استفاده از پوشش های ردیفی را برای محافظت و گرم نگاه داشتن بادمجان مدنظر داشته باشید. در روزهای گرم دو انتهای پوشش ردیفی را باز کنید تا زنبورها بتوانند عملیات گرده افشانی را انجام دهند.

در صورت غرس کردن، نهالی به بلندای 8 الی 10 سانتی متر به فاصله ی 50 الی 80 سانتی متر در ردیف هایی به فاصله ی 1 تا 1.2 متر قرار دهید.

پس از انجام عملیات کاشت به خوبی آبیاری کنید. برای حفظ رطوبت و ممانعت از رشد علف های هرز یک لایه مالچ اضافه کنید.

مراقبت

چگونه بادمجان را پرورش دهیم

بادمجان هنگامی که میوه میدهد فرو می افتد! از اینکه تمام گیاهان را به تیرک بسته اید اطمینان حاصل کنید یا برای ایستاده نگاه داشتن گیاهان از یک قفس استفاده کنید. در صورت رشد بادمجان در محفظه قبل از اینکه میوه شکل بگیرد ساقه ها را ببندید.

برای به دست آوردن میوه های بزرگتر، تعداد میوه ها را به 5 یا 6 عدد به ازای هر گیاه محدود کنید.

برای داشتن یک گیاه انبوه تر نقاط رشد انتهایی را با دست هرس کنید.

برای مرطوب شدن خاک  تا عمق حداقل 15 سانتی متر به خوبی آن را آبیاری کنید تا خاک مرطوب شود و نه خیس. تدام آبیاری بهترین کار ممکن،  و ، استفاده از یک سیستم آبرسانی قطرهای ایده آل است.

زمان حیاتی برای رطوبت رسانی در حین استقرار و رشد میوه است. مالچ پاشی میتواند به ایجاد رطوبت یکنواخت ، حفظ آب و کاهش علف های هرز کمک کند.

در طی فصل رشد،  دو بار از کودی با ترکیبات متوازن استفاده کنید. هنگامی که اولین میوه ها در حدود یک چهارم اندازه ی معمولشان رشد کردند به ازای هر 3 متر از ردیف 85 گرم نیترات کلسیم را به روش کناری برای کود دهی استفده کنید. در حدود 2 یا 3 هفته بعد دوباره به روش کناری کود دهی را انجام بدهید.

نکته: نیتروژن بیش از حد میتواند منجر به رشد رویشی بی از حد شود. اگر از مالچ پلاستیکی استفاده میکنید کود را از طریق آبیاری قطره ای به گیاه منتقل کنید یا کود را در کنار ردیف کشت قرار دهید.

آفات/بیماری ها

اینها تعدادی از نمونه های رایج تر آفات،بیماری ها و مشکلات مربوط به گیاه بادمجان هستند.

سوسک های کک: احتمالا رایج ترین آفت بین گیاهان بادمجان هستند ولی یک گیاه بادمجان سالم باید قادر به تحمل آسیب ناشی از سوراخ های ریز ایجاد شده توسط این سوسک ها باشد. معمولا فقط نهال های جوان هستند که آسیب جدی میبینند. گیاه را تا زمانی که به اندازه ی کافی برای تحمل آسیب وارده به برگ هایشان بزرگ نشده است، زیر پوشش های ردیفی پرورش دهید. برای از بین بردن هر نوع  سوسک زمستان گذران ضایعات باقی مانده از باغ را درفصل پاییز از بین ببرید.

سفیدک پودری(آردی) میتواند بادمجان را آلوده کند. این آفت به شکل نقطه های سفید پودری روی برگ ها نمایان میشود که ممکن است این برگ ها زرد شده و از بین بروند. بهترین روش کنترل آنها پیش گیری است. کاشت گونه های مقاوم در صورت امکان دسترسی به آنها، کاشت در معرض نور کامل آفتاب، و ایجاد جریان هوای مناسب. آبیاری لایه های خاک و نه برگ ها.

کرم های شخدار گوجه فرنگی مثل  سوسک های سیب زمینی کلرادو، نیم بالان توردار، و انگل مایت گاهی مشکل ساز میشوند. اگر گلهای روی بادمجان شکل بگیرند ولی بعدا بیفتند یا اگر میوه رشد نکند احتمالا مشکل دمای پایین هوا ست.

اگر میوه ها کوچک مانده اند و رشد نمیکنند احتمالا به خاطر سردی بیش از حد هوا است. بادمجان از هوای گرم خوشش می آید! دمای هوا در طول روز باید بین 26 الی 32 درجه ی سانتی گراد  باشد و در طول شب  نباید به زیر 15 الی 18 درجه ی سانتی گراد برسد وگرنه سرعت رشدشان برای بزرگ شدن خیلی کم می شود. برای رسیدن هوای گرم تر منتظر باشید، ممکن است مجبور شوید گیاه را بسته به نوع آن دوباره بکارید.

بادمجان هایی با شکل عجیب نتیجه ی آبیاری غیر مداوم یا رطوبت کم هستند.

برداشت:

چگونه بادمجان ها را برداشت کنیم

عملیات برداشت را بسته به نوع بادمجانتان 65 تا 80 روز پس از غرس کردن انجام دهید. هنگامی کاشت بذر بادمجان، 100 تا 120 روز را برای رشد کامل مدنظر داشته باشید.

بهترین روش سنجش زمان لازم برای برداشت: پوست میوه براق و بدون چروک است و رنگی یکدست دارد. به محض اینکه پوست میوه به فشار خفیف سرانگشتان شما واکنش نشان نمیدهد بدین معنی است که رسیده است.

برای برداشت بیش از حد صبر نکنید. پس از آن گیاه سفت و سخت میشود و دانه هایش شروع به سفت شدن میکنند.

هنگامی که بادمجان های ژاپنی هم اندازه ی یک انگشت یا سوسیس شدند ممکن است آماده ی برداشت باشند.

هنگام برداشت، میوه را نکشید (چون بیرون نمی آید). میوه را با یک چاقوی تیز یا قیچی هرس  نزدیک به ساقه ببرید و اجازه دهید حدود 2.5 سانتی متر از ساقه متصل به گیاه باقی بماند.

وقتی که بادمجان رسید حداقل یک و ترجیحا دوباردر هفته عملیات برداشت را انجام دهید.

منبع

توت فرنگی های شیرین و آبدار، درست در همان زمانی که از گیاه جدا می شوند، تغییررا آغاز می کنند . توت های داخل سوپرمارکت کم کم شروع به ترش شدن می کنند و این به این دلیل است که شکر طبیعی در انواع توت ها به زودی از گیاه جدا و به نشاسته تبدیل می شود .

این قطعا برای کسی که قصد کاشتن و پرورش توت فرنگی را دارد ارزشمند است و خبر خوب این که آنها نسبتا آسان رشد می کنند اگر شما درجایی زندگی می کنید که اغلب آفتابی است .

گیاهان توت فرنگی به سه دسته تقسیم می شوند:

1 – دسته اول از توت فرنگی ها به طول روزحساس نیستند ، در این گونه ها جوانه ها، میوه ها و شاخه های رونده به طور مداوم رشد می کنند به شرطی که درجه حرارت بین 20 تا 30 درجه سانتی گراد باقی بماند . تولید میوه در این گونه ها کمتر از ارقام حساس به طول روز است .

2 – دسته دوم در کل سال رشد می کنند . این گونه ها در طی روزهای طولانی تابستان و روزهای کوتاه پاییز جوانه می زنند.

جوانه های شکل گرفته در تابستان ،در پاییز گل و میوه می دهند و جوانه های تشکیل شده در پاییز، میوه های بهار را به ارمغان می آورند.

3 – دسته سوم توت فرنگی ها ، نسبت به طول روزحساسند . دراین واریته ها جوانه ها درهنگام پاییز، گل ها و میوه ها در فصل بهار وبوته های خزنده در طول روزهای طولانی تابستان تولید می شوند .

برای باغ خانه ما دسته سوم را توصیه می کنیم . گر چه شما مجبور خواهید بود یک سال برای برداشت میوه منتظر بمانید، اما ارزشش را دارد.

کاشت

گیاهان مقاوم در برابر بیماری را از یک خزانه معتبرو از واریته های توصیه شده در منطقه خود خریداری کنید.

به محض اینکه زمین در فصل بهارآماده کار شود، می توانید طرح کاشت توت فرنگی را اجرا کنید و قبل از آن تاریخ های یخبندان محلی خود را مورد توجه قرار دهید .

توت فرنگی از جمله گیاهان رونده است. بوته های کوچک پس از مدتی شاخه های رونده خود را به هر طرف می گسترانند و کم کم بوته های مجاور به یکدیگر می رسند .

سوراخ های کاشت را به اندازه کافی عمیق وعریض حفر کنید . به طوریکه تمام ریشه بدون خم شدن درآن قرار بگیرد . با این حال حفره را بیش از حدعمیق نکنید : ریشه ها باید پوشیده شوند، اما تاج باید درست در سطح خاک باشد .

فضای کافی برای خزیدن و پخش شدن گیاه فراهم کنید . بوته ها را به صورت ردیفی و در فاصله 50 سانتی متری یکدیگر بکارید وبین هر دو ردیف 120 سانتی متر فاصله بگذارید .

هنگام کاشت بوته ها ، ریشه ها نباید بلندتر از 20 سانتی متر باشند . آنها را در صورت لزوم اصلاح و کوناه کنید .

اسیدیته یا PH خاک باید بین 5.5 و 7 باشد . در صورت لزوم ، زمین را قبل از کاشت اصلاح کنید .

گیاهان توت فرنگی نیاز به 6-10 ساعت در روز نور مستقیم خورشید دارند ، بنابراین محل کاشت خود را بر اساس آن انتخاب کنید.

توت فرنگی در انواع مختلف خاک رشد می کند ، هرچند خاک لومی ( خاکی متشکل از 50 در صد شن و ماسه ، 30 درصد گل و لای یا سیلت و 20 در صد خاک رس ) را ترجیح می دهد . از دو ماه قبل از کاشت توت فرنگی ها خاک را با کود سالم یا کمپوست غنی کنید.

محل کاشت باید زهکشی خوبی داشته باشد . تپه های کوتاه هم یک گزینه بسیار مناسب برای گیاهان توت فرنگی هستند.

کاشت متناوب برای تولید محصول بیشتر مفید است اما موظب باشید در زمینی که اخیرا ( یک سال و یا حتی دو سه سال قبل ) گوجه فرنگی، فلفل یا بادمجان کاشته اید توت فرنگی نکارید ، زیرا چنین بستری توت فرنگی ها را مستعد ابتلا به بیماریهای قارچی می کند .

هر ساله گیاهان جدیدی را بکارید تا بتوانید در هر فصل کیفیت بالای توت ها را حفظ کنید.

همچنین ممکن است توت فرنگی از شاخه های خزنده سال گذشته رشد کند.

مراقبتها

در سال اول ، شکوفه ها را برای جلوگیری از باردهی گیاهان ، از بوته ها جدا کنید . با این کار بوته ها منابع غذایی خود را صرف توسعه ریشه های سالم می کنند و در نتیجه بازده در سال دوم بسیار بالاتر خواهد بود.

شاخه های جوان را در صورت نیازحذف کنید ، زیرا نسل اول و دوم محصول مرغوبتری تولید می کنند. سعی کنید فاصله هر گیاه از گیاه دیگرحدود 25 سانتی متر باشد .

رطوبت فوق العاده مهم است به دلیل اینکه ریشه ها کم عمق هستند . آب کافی برای توت فرنگی حدود یک اینچ در هفته است . گیاهان توت فرنگی وقتی که شاخه های رونده و گل هایشان در حال رشد هستند و همچنین در پاییز وقتی که گیاهان بالغ می شوند، نیاز به آب زیادی دارند.

یک پوشش مالچ برای کاهش نیاز آبی بوته ها و جلوگیری ازتهاجم علف های هرز بسیار مفید خواهد بود .

در مورد وجین کردن علف های هرز سخت کوش باشید ، به ویژه در ماه های اول پس از کاشت .

بعد از پایان فصل رشد ، شاخ و برگ پایین بوته ها را تا 2 – 3 سانتی متراز سطح خاک قطع کنید و تا 10 ساتنی متری روی بوته ها را با پوشش مالچی از جنس کاه ، برگهای سوزنی کاج و یا سایر مواد آلی بپوشانید . این کار را می توان بعد از اولین یخبندان یا زمانی که درجه حرارت هوا به -6 درجه سانتی گراد رسید انجام داد .

اوایل بهار پس از برطرف شدن خطر یخ زدگی ، پوشش مالچ را از بین ببرید .

با پوشش هایی ، هر ردیف از بوته های توت فرنگی را برای حفاظت شکوفه ها و میوه ها از پرندگان بپوشانید .

آفات / بیماری ها

کپک خاکستری

کپک پودری

سوسک ژاپنی

نیش عنکبوتی

حلزون بی صدف

نکات مهم در مورد آفت زدن

بستر گیاهان توت فرنگی باید عاری ازعلف های هرز باشد . استفاده از مالچی از جنس شن و ماسه می تواند از رشد حشرات و حلزون ها جلوگیری کند. شن و ماسه را روی بستر توت فرنگی پخش کنید تا رطوبت را از بین ببرد. (این روش برای پرورش کاهو هم موثر است ) برگهای سوزنی کاج همچنین حلزون ها و خشرات را از بین می برد .

برای آفات بزرگتر مانند سوسک ژاپنی ، گیاهان خود را با سیر خرد شده و روغن نباتی اسپری کنید.

هنگامی که پرندگان توت فرنگی را تهدید می کنند ، آنها را با قرار دادن مترسک ها و یا نوارهای براق مخصوص ، بر فراز مزرعه فراری بدهید .

برداشت / ذخیره سازی

4-6 هفته پس از به گل نشستن بوته ها ، میوه های توت فرنگی رسیده و آماده برداشت هستند .

وقتی توت فرنگی ها به طور کامل قرمز (رسیده) شدند و تقریبا هر سه روز یکبار میوه ها را بچینید .

برای چیدن توت ها آنها را با ساقه جدا کنید و میوه ها را با فشار له نکنید .

برداشت تا 3 هفته ادامه خواهد داشت . مقدارمحصول به دست آمده بسته به واریته توت فرنگی کشت شده متفاوت است .

توت ها را در یخچال تا 3-5 روز می توانید نگه دارید. البته به شرطی که آنها را نشویید .

توت فرنگی می تواند برای مدت 2 ماه منجمد شود.

گونه های توصیه شده

سعی کنید بیش از یک نوع توت فرنگی بکارید ، زیرا هر یک به شرایط مختلف پاسخ خواهند داد و شما می توانید طیفی از میوه های مختلف را برای لذت بردن از آن داشته باشید.

 منبع

برای مطالعه بیشتر در مورد توت فرنگی پیشنهاد می شود کتاب هتی زیر مطالعه گردد:

سؤالاتی در مورد بذر برای کسانی که در حیطه کشاورزی کار می‌کنند وجود دارد که  بعضی از آن‌ها عبارت‌اند از: بذر چیست؟ بذر خوب چیست؟ ویژگی‌های یک بذر مناسب چیست؟ و سؤال‌هایی دیگر که در این مطلب ما به آن خواهیم پرداخت

در ابتدا تعریف بذر چیست؟ بذر یا Seed قسمتی از محصول یا گیاه است که برای تکثیر مورداستفاده قرار می‌گیرند. درواقع بذر یک گیاه زنده است که هنوز شرایط برای آن مهیا نشده است تا رشد کند. مانند دانه، قلمه، پیاز، غده‌های زیرزمینی، ساقه‌های زیرزمینی و … که ما در این نوشته بذر را دانه قلمداد کرده‌ایم.

اجزا و قسمت‌های مختلف بذر چیست؟ بذر در گونه‌های مختلف از نظر شکل، اندازه، رنگ و.. با هم تفاوت دارند و به‌طورکلی از سه جز اصلی تشکیل‌شده است:

1.       جنین یا رویان: عبارت است از گیاه جدیدی که در اثر ترکیب گامتهای نر و ماده در جریان لقاح حاصل‌شده و بسیار کوچک است.

2.       بافت‌های مواد ذخیره‌ای: این بافت‌ها ممکن است لپه‌ها، اندوسپرم(درون‌دانه)، پریسپرم(پیرامون دانه) باشند

3.       پوسته بذر: معمولا خشک و ضخیم و سخت است و به منزله حفاظی برای جنین می‌باشد تا بذر در جابجایی‌ها  صدمه نبیند و امکان انبار نمودن آن برای مدت طولانی امکان‌پذیر باشد.

جوانه‌زنی بذر چیست؟ عبارت از مجموع فعالیت‌هایی است که در نتیجه آن جنین رشد خود را شروع کرده، پوشش بذر را شکافته و گیاه جدیدی ایجاد می‌شود که می‌تواند مستقلاً به زندگی ادامه دهد.

مراحل سبز شدن بذر بدین ترتیب است که بذر ابتدا آب جذب می‌کند و در نتیجه در داخل آن آنزیم‌هایی تولید می‌شود که مواد غذایی غیر محلول را به مواد غذایی محلول و قابل جذب تبدیل می‌کنند و انرژی و مواد لازم برای رشد را تأمین می‌نمایند.

جوانه‌زنی به تأمین سه شرط نیازمند است:

1.       بذر باید قوه نامیه (جنین زنده بوده و قادر به جوانه زدن باشد) داشته باشد.

2.       بذر باید هیچ مانع برای رکود فیزیکی و شیمیایی نداشته باشد.

3.       بذر باید با شرایط مساعد محیطی روبه‌رو شود.

قوه نامیه بذر: متخصصین کنترل بذر، قوه نامیه را توانائی جوانه‌زنی و تولید گیاه چه طبیعی تعریف نموده‌اند. به‌طورکلی قوه نامیه عبارت است از ظرفیت بذر برای جوانه زدن که به‌وسیله درصد جوانه زدن بذر، سرعت جوانه زدن بذر و قدرت نهال‌های بذری ارزیابی می‌شود.

ویژگی‌های یک بذر مناسب چیست؟

1.       سلامت بذر: بخش‌های مختلف تشکیل‌دهنده بذر برای جوانه زدن و تولید محصول باید از سلامت کافی برخوردار باشند. بذوری که مریض یا آلوده به میکروارگانیسم‌های مختلف شده باشند بعد از کشت به کانون آلودگی تبدیل می‌شوند. مقدار رطوبت موجود در بذر که معمولاً به‌صورت درصد بیان می‌شود می‌تواند نشان‌دهنده سلامت بذر باشد. اگر درصد رطوبت بذر از مقدار معمول بیشتر باشد موردحمله عوامل قارچی قرارگرفته و در طی زمان کیفیت و سلامت خود را از دست می‌دهد. رطوبت بذر به عواملی مانند : درجه رسیدگی آن، زمان برداشت محصول و به‌ویژه درصد رطوبت نسبی در انبار کردن بستگی دارد. رنگ و بوی بذر یکی دیگر از نشانه‌های سلامت بذر است به‌طوری‌که رنگ بذر هر رقم معمولاً مخصوص به خود آن رقم است و چنانچه تغییر محسوسی در آن ایجاد شود دلیل بر نارس یا آلوده بودن بذر می‌تواند باشد. بذور ناسالم و کهنه معمولاً بویی متفاوت نسبت به بذور مرغوب و سالم دارند.

2.       بلوغ بذر:  برخی از بذور برای رسیدن(بلوغ) نیاز به طی شدن زمان‌دارند که اگر این زمان طی نشود قدرت جوانه‌زنی کاهش پیدا می‌کند. لذا باید دقت شود بذر  این زمان را طی کرده باشد.

3.       اندازه بذر: در یک رقم ریز و یا بزرگ بودن بذر یک مسئله مهم می‌باشد. بذور ریز جنین کوچک‌تر و مواد ذخیره‌ای کم‌تری هم دارند.

4.       عمر بذر: طول عمر بذر بسته به رطوبت و درجه حرارت محل نگه‌داری  می‌تواند متفاوت باشد.

5.       خلوص بذر:  به دو نوع خلوص فیزیکی و ژنتیکی تقسیم می‌شود. خلوص ژنتیکی به معنی این است که از نظر صفات ارثی مانند رنگ گل و غیره خالص باشد. اما خلوص فیزیکی یعنی بذر ما فاقد ناخالصی‌هایی(بذور ساير گياهان به‌ویژه علف‌های هرز و حتی بذور ساير ارقام، مواد جامد) باشد که قابل‌مشاهده است. درصد خلوص بذر بسیار مهم می‌باشد به‌طوری‌که اگر این درصد کمتر از 98 درصد باشد طبق استاندارد موسسه کنترل و گواهی بذر، آن بذر ارزش کشت ندارد. و بذور مورد تأیید و گواهی‌شده این موسسه باید استفاده گردند.

6.       عاری بودن از عوامل بیماری‌زا: عوامل بیماری‌زا در درون بذر یا روی سطح آن ممکن است وجود داشته باشند. به این منظور قبل از کشت بذور را برعلیه آفات و بیماری‌ها ضدعفونی می‌کنند.

7.       قوه نامیه بذر:  درصدی از بذور که توانایی تولید جوانه‌های سالم را دارند. معمولاً با گذشت زمان کاهش می‌یابد.

8.       قدرت نامیه بذر: سرعت جوانه‌زنی بذر را  نشان می‌دهد در فاصله بین کاشت تا جوانه‌زنی

9.       قدرت رویش بذر: نیرویی که بذور توسط آن می‌توانند جوانه‌زده و از زیرخاک خارج شوند. قدرت رویش بذر به عوامل مختلفی بستگی دارد. مانند: 1. عامل ژنتیکی 2. بافت خاک 3. عمق کشت 4. اندازه مقدار اندوخته یا به‌طورکلی اندازه خود بذر

10.   ارزش مصرفی بذر: که از ضرب عددی درجه خلوص بذر و قدرت جوانه زدن بذر به دست می‌آید.

11.   رکود بذر: این واژه در فیزیولوژی گیاهی کاربرد وسیعی دارد. عبارت است از فقدان رشد در هر قسمت گیاه که ممکن است در اثر بعضی عوامل خارجی یا داخلی اعمال شود. به‌عبارت‌دیگر رکود بذر عبارت است از شرایطی در داخل بذر که از جوانه زدن جلوگیری می‌کند البته به استثنا نداشتن قوه نامیه. عواملی که در بذر ایجاد رکود می‌نمایند عبارت‌اند از :

الف) پوشش سخت بذر: پوسته خارجی ممکن است نسبت به بعضی عوامل مانند آب و تبادلات گازی غیرقابل نفوذ باشد. البته این پوشش معمولاً پس از مدتی در زیرخاک می‌پوسد و نرم می‌شود

ب) جنین رشد نکرده: بلافاصله بعد از برداشت نمی‌تواند جوانه بزنند و باید چند روز تا چند ماه در انبار نگه‌داری شوند تا رشد جنین کامل شود.

ج) جنین خفته: این بذرها به یک دوره سرما نیاز دارند و مدت لازم برای سرمادهی بستگی به نوع بذر دارد.

د) برای شکستن این رکود بذر را شستشو می‌دهند.

برای اینکه بذر بتواند جوانه بزند باید عوامل داخلی و شرایط محیطی مناسب باشد.  عوامل داخلی بذر عبارت‌اند از : زنده‌بودن بذر ، داشتن ذخیره مواد غذایی کافی. عوامل خارجی  و شرایط محیطی عبارت‌اند از:

1. رطوبت

2. دما

3. اکسیژن

4. نور

5. Ph

6. تشعشع

7. خسارت مکانیکی

8. مواد شیمیائی

9. فشار اسمزی

کنجد از جمله نباتات بومی ایران است که از قرن ها پیش در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر کشت می شده است. کنجد به دلیل مقاومت به خشکی و گرما اهمیت بسیار زیادی در توسعه کشاورزی مناطق خشک و نیمه خشک بعنوان کشت تابستانه دارد.

تاریخ کاشت کنجد

مناسب ترین تاریخ کاشت در جنوب استان کرمان، نیمه دوم تیرماه است، که این تاریخ می تواند برای مناطق گرم تر جنوبی تا هفته اول مردادماه ادامه داشته باشد. با توجه اینکه ارقام موجود کنجد، عمدتا دیر رس هستند بنابراین بکاشت این ارقام بایستی حتما در محدوده زمانی نیمه دوم تیرماه انجام شود و چنانچه کاشت با تاخیر انجام شود کشت محصول بعدی به تاخیر می افتد و هم چنین ممکن است برداشت با بارندگی های پاییزه مواجه شده و در برداشت مشکل ایجاد شود.

فواصل کاشت و تراکم بوته

در کشت های ردیفی (کرتی یا جوی و پشته ای) با آبیاری نشتی فواصل کاشت ۱۰×۵۰ سانتی متر برای کاشت ارقام چند شاخه توصیه می شود. اما در صورت اجرای آبیاری قطره ای با نوار تیپ، فواصل کاشت ۱۵×۳۷ سانتی متر مناسب می باشد.

عمق کاشت

با توجه به ریز بودن دانه کنجد، توجه به عمق کاشت اهمیت زیادی در ایجاد یک سطح سبز یکنواخت دارد. عمق کاشت حدود ۳-۲ سانتی متر برای خاک های سبک و در خاک های متوسط ۲-۱ سانتی متر مناسب می باشد.

تناوب زراعی

مناسب ترین تناوب زراعی برای کنجد، کاشت آن در تناوب با غلاتی مانند گندم، جو، ذرت، سورگوم و ارزن) می باشد. تناوب زراعی کنجد با گندم و جو به دلیل هم زمان نبودن فصل کاشت کنجد با گندم مناسب و عملی تر است.

خاک مناسب کنجد

کنجد هم در خاک های تقریبا سنگین و هم در خاک های سبک قادر به رشد و تولید محصول می باشد. اما خاک های تقریبا متوسط نظیر لوم شنی که به بافت متوسط نزدیک است، بهترین خاک برای کنجد می باشد. خاک مورد پسند کنجد خاک غیر شور و غیر سدیمی است.

خاک های رسی و سنگین به دلیل عدم تهویه مناسب، رطوبت زیاد و احتمال گسترش بیماری های قارچی و خاک های شنی به علت ظرفیت نگهداری آب کم، عدم پخشیدگی رطوبتی، فقر غذایی و وجود تنش های کم آبی برای کشت و تولید کنجد مناسب نمی باشد.

آبیاری کنجد

آب آبیاری کنجد باید از کیفیت خوبی برخوردار باشد. گرچه گیاه کنجد به خشکی مقاوم است، اما تنش کم آبی به خصوص در مراحل ظهور گل، سبب افت کمی و کیفی محصول می شود.

کنجد در مراحل اولیه رشد (قبل از ۴ تا ۶ برگی) نسبت به خشکی نسبتا حساس بوده، ولی بعد از آن که سیستم ریشه ای آن توسعه یافت، مقاومت آن به خشکی زیاد می شود.

با توجه به بافت خاک و شرایط اقلیمی، به طور کلی می توان دور آبیاری هر ۷ تا ۱۰ روز یکبار را برای مزارع کنجد توصیه نمود.

کوددهی کنجد

کنجد برای تولید مناسب به تمامی عناصر غذایی ضروری و مهم به ویژه نیتروژن، پتاسیم، فسفر، روی، آهن، منگنز و منیزیم در حد مطلوبی نیاز دارد. کنجد جهت رشد و تولید اقتصادی با توجه به شرایط خاک های منطقه به ۱۲۰ تا ۱۴۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص نیاز دارد که باید به طور مساوی از سه منبع اوره، نیترات آمونیوم و سولفات آمونیوم تامین گردد. با توجه به وضعیت خاک های منطقه ۱۵۰ کیلوگرم سوپرفسفات تریپل و ۲۰۰ کیلوگرم سولفات پتاسیم در هکتار می تواند نیاز گیاه به فسفر و پتاسیم را تامین نماید. همچنین مصرف ۱۰۰ کیلوگرم سولفات منیزیم، ۵۰ کیلوگرم سولفات روی و ۵۰ کیلوگرم سولفات منگنز در هکتار برای تولید مطلوب کمی و کیفی محصول کنجد اهمیت دارد. کودهای مذکور باید به همراه کودهای نیتروژنه مصرف شوند.

برداشت کنجد

ریزش برگ ها و تغییر رنگ و رسیدگی دانه ها در کپسول های میانی بوته کنجد، مهم ترین مشخصه کاربردی برای تعیین زمان برداشت کنجد می باشد. برداشت کنجد باید به صورت دو مرحله ای انجام شود. ابتدا بایستی بوته ها را با دروگر مناسب برداشت نمود و آن ها را در مزرعه دسته بندی نموده و سپس بافه ها را در محل مناسبی خارج از مزرعه به صورت ایستاده قرار داده تا خشک شوند. سپس دانه ها را می توان با دست یا خرمن کوب جدا نمود.

کلمات کلیدی: کنجد ، کاشت کنجد ، پرورش کنجد ، آبیاری کنجد ، کوددهی کنجد

باقلا گیاهی یک ساله ، دارای ساقه صاف ، عمودی و سفت و بدون پیچک می باشد. ارتقاع آن بین ۳۰ تا ۱۹۰ سانتی متر است و یک یا چندین شاخه دارد . بسیار پر برگ است که هر برگ تعداد یک تا سه جفت برگچه صاف دارد. تعداد ۲ تا ۶ گل در محورهای برگ تولید می کند. غلاف ها بزرگ و ضخیم هستند و بین ۴ تا ۳۰ سانتی متر طول آن می باشد. به طور کلی در هر غلاف ۲ تا ۶ دانه موجود است. اندازه دانه ها بسیار متفاوت است و در هر کیلو دانه ، بین ۶۵۰۰ تا ۱۱۰۰۰ دانه وجود دارد. این گیاه ریشه عمودی اصلی با انشعابات جانبی زیادی دارد اما خاک را در حد متوسط و محدود اشغال می کند.

موارد مصرف باقلا

باقلا جهت مصرف انسان کاشته می شود. اما باقلای خشک ممکن است در تغذیه دام از جمله نشخوار کنندگان، طیور و حتی ماهی مصرف گردد.

 روش های کشت باقلا

کشت باقلا به صورت پخش سراسری توصیه نمی شود. این گیاه زراعی بایست به صورت ردیفی به فاصله ۷۵ تا ۱۰۰ سانتی متر و فاصله بوته ها روی ردیف ۱۵ تا ۲۵ سانتی متر کشت گردد. فاصله ردیف نزدیک تر در مورد ارقامی که عادات رشدی کوچکی دارند توصیه می شود. در چنین فاصله هایی، بسته به اندازه بذر، ۷۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم بذر در هکتار لازم می باشد. مقدار بذر مصرفی در کشت های مکانیزه به فاصله ۱۰ در ۲۰ سانتی متر در هر هرکتار حدود ۲۰۰ کیلوگرم است.

عمق کشت

بذر باقلا را در مناطق شمال ایران در عمق ۵ سانتی متری می کارند . عمق کاشت بذر نباید بیشتر از ۵ سانتی متر باشد. در  غیر این صورت بذر به دلیل سله بستن سطح خاک در اثر بارندگی ها با مشکل سبز شدن واجه می شود.

 آبیاری باقلا

باقلا به تنش رطوبت حساس است و عملکرد بذر آن کاهش می یابد. با کمبود رطوبت تثبیت ازت آن نیز کم می شود. آبیاری مزرعه به ویژه در مرحله گل دهی تا مرحله رسیدن دانه ضروری می باشد. باقلا به تنش رطوبت در مرحله گلدهی و پیش از رسیدگی نیز حساس است. قطع زود هنگام آبیاری باعث کاهش عملکرد آن می شود. در کشت زمستانی در صورت عدم بارندگی، مزرعه باقلا باید بلافاصله پس از کاشت و مجددا ۷ تا ۱۰ روز بعد برای سبز شدن مطلوب بوته ها، آبیاری شوند.

برخی از ارقام باقلا در ایران

 برکت : ارتفاع این رقم ۴۰ تا ۸۰ سانتی متر است. عملکرد بالای این رقم به لحاظ پرمحصولی ، دانه درشتی ، زودپز بودن و بازار پسندی مد نظر است.

باقلای زهره: مبدا آن هلند است و عملکرد خشک آن ، دو تن در هکتار است.

باقلای الجزایری: در مناطق خوزستان کشت می شود و عملکرد آن از رقم زهره کمتر است.

باقلای شامی : دانه درشت است و بازار پسندی خوبی دارد.

باقلای شاخ بزی: از لحاظ عملکرد مشابه باقلای شامی است.

کلمات کلیدی : باقلا ، آبیاری باقلا ، کشت باقلا ، عمق کشت ، ارقام باقلا، باقلای شامی ، باقلای برکت .

بامیه بومی مناطق آسیا و یا آفریقا می باشد. بامیه ممکن است به صورت سبز و تازه، خشک شده، کنسرو شده و یخ زده به مصرف برسد. بامیه دارای ویتامین های A و C و کمی ویتامین B است. کلسیم، فسفر و پتاسیم از عناصری هستند که کم و بیش در بامیه یافت می شوند.

نیازهای آب و هوایی

بامیه یک گیاه فصل گرم است و مقاومت هوای خنک و یخبندان را ندارد. در نقاطی که دوره رشد کوتاه بوده و شب های آن نسبتا سرد باشد، به خوبی رشد نمی کند و میوه خوبی نمی دهد. بنابراین آن را در اول فصل نمی کارند.

همچنین در آخر فصل تابستان که روزها کوتاه بوده و شب ها سرد باشد میزان محصول آن کاملا پایین می آید. بامیه تحمل رطوبت را ندارد. دمای مناسب برای رشد بوته آن بین ۲۱ تا ۳۰ درجه سانتی گراد می باشد. در طول مدت رشد، دما نباید از ۱۸ درجه سانتی گراد کمتر و از ۳۵ درجه سانتی گراد بیشتر باشد.

خاک

برای بامیه خاک های عمیق و حاصلخیز مناسب است. تقریبا در هر خاکی رشد می کند و محصول می دهد. اگر خاک کمی اسیدی یا خنثی باشد، برای بامیه مناسب است. pH بین ۶ تا ۷ را می پسندد.

نسبت به کودهای حیوانی و شیمیایی عکس العمل مثبت نشان می دهد. در آمریکا بین ۵۵۰ تا ۱۱۰۰ کیلوگرم از کودهای شیمیایی کامل به زمین اضافه می کنند. در طول مدت رشد بامیه، ممکن است کود ازته به صورت سرک لازم باشد.

کاشت

بامیه را بعد از گرم شدن هوا کشت می کنند. بامیه را مستقیما در زمین اصلی می کارند زیرا نسبت به نشا کاری مقاومت ندارد. چنانچه بوته ی آن با خاک خارج شود و بعد از کاشت مراقبت های زراعی، از قبیل تامین سایه برای بوته های نشا شده، انجام گیرد، ممکن است بوته نشاکاری را نیز تحمل کند.

بذور بامیه در ردیف هایی که ۱۲۰ تا ۱۵۰ سانتی متر از یکدیگر فاصله دارند کاشته می شوند. فاصله ی دو بوته روی ردیف های کشت بین ۳۰ تا ۹۰ سانتی متر متغیر است که به پاکوتاه و پا بلند بودن بوته بستگی دارد. بذر بامیه در عمق ۱ تا ۱.۵ سانتی متری خاک قرار می گیرد. بذر بامیه به راحتی جوانه نمی زند، لذا تعداد بذر بیشتری در فاصله کمتری کاشته می شوند، سپس بوته های اضافی تنک می شوند. چنانچه بذور به مدت ۲۴ ساعت در آب خیس شوند به جوانه زدن آن ها کمک می کند. به منظور بهتر و سریع تر سبز شدن آن ها ممکن است دیواره ی سخت بذر به وسیله ی اسید سولفوریک نرم شود.

مواظبت های زراعی

سله شکنی و مبارزه با علف های هرز از کارهای اصلی و اساسی مزرعه ی بامیه است. هوای گرم و خشک و طولانی مناسب رشد این گیاه است، ولی بامیه در این شرایط احتیاج به آبیاری زیاد و عمیق دارد. بعضی از مردم جوانه ی انتهایی ساقه اصلی آن را قطع می کنند که ساقه های جانبی آن رشد بیشتری کند و از طولانی شدن گیاه جلوگیری به عمل آید، ولی عده ای دیگر از مردم اجازه رشد به گیاه می دهند.

برداشت

در بامیه برداشت میوه مرتب انجام می گیرد. غلاف های محتوی بذر قسمت خوراکی آن را تشکیل می دهند. توصیه می شود برداشت میوه هر روز انجام شود. چنانچه میوه خم شود و در این صورت شکاف بردارد، زمان برداشت آن فرا رسیده است. اگر میوه فقط خم شود و شکافته نگردد از موقع برداشت آن گذشته است. که در این صورت غلاف ها چوبی شده، از کیفیت آن ها کاسته می گردد. هنگام برداشت، طول میوه بین ۵ تا ۷ سانتی متر می باشد. از ظهور گل تا برداشت میوه بین ۴ تا ۶ روز طول می کشد.

برای آشنایی با تکثیر و پرورش انواع سبزیجات می توانید کتاب پرورش سبزی را مطالعه فرمایید

کلمات کلیدی: بامیه ، کاشت بامیه ، کاشت و پرورش بامیه ، پرورش سبزی

 توت فرنگی ذاتا از زمره میوه های نوبرانه و همین طور از میوه هایی است که در فصل بهار به بازار عرضه می شود. در حالت عالی و در مناطق معتدله زمان برداشت این میوه در آخرین روزهای اردیبهشت و تا اویل تیر ماه می باشد . ولی امروزه می توان با استفاده از تکنولوژی های خاص باغبانی زمان رسیدن آنرا جلو انداخت. به دیگر سخن اینکه می توان با استفاده از وسایل و ابزاری هایی که امروزه به کار می رود این میوه خوشمزه و پرطرفدار را پیش رس کرده و به یک میوه خارج از فصل تبدیل نمود. با این کار می توان ارائه این میوه در بازار را نیز تا زمان بیشتری ادامه داد.

  عملیات پیش رس کردن

 اطمینان بخش ترین راه کار برای پیش رس کردن میوه ها، استفاده از گلخانه می باشد. یکی از مشکلات اساسی استفاده از گلخانه در وحله اول هزینه های بالای ساخت آن و نیاز به تخصص و تبهر کافی برای پرورش توت فرنگی در گلخانه است. به همین خاطر می توان نشای توت فرنگی را در ابتدای کار ، اواسط تیرماه تا ابتدای شهریور در خزانه کشت داد و به اندازه ۵ تا ۷ کیلوگرم در هر صدمتر مربع از کودهای کامل ازت-فسفر-پتاس به نسبت ۱۷-۱۲-۱۲ به عنوان کود پایه زمین به آن خوراند.

پس از تولید یک سری ریشه های توانمند در نشا ، بوته های توت فرنگی ساقه های رونده در خود ایجاد می کنند .  اگر هوا اطراف گیاه سرد شود بوته متاثر از نور و دمای پایین ، گلهای خود را تشکیل می دهد. در ماه های آبان و آذر فصل پاییز بوته ها را به گلخانه انتقال داده و در بستر کاشت زمین با فاصله ۲۵ تا ۳۰ سانت کشت می نمایند.

 جالب است که بدانید در گلخانه نیز به اندازه ۳ تا ۵ کیلوگرم کود شیمایی در هر ۱۰۰ متر مربع زمین به بستر داده می شود. در ابتدای کار درجه دمای گلخانه را روی ۸ تا ۱۲ درجه سانتی گراد تنظیم می کنند ولی با شدت گرفتن نور در گلخانه ، درجه حرارت را نیز بالا برده و به ۱۵ تا ۲۰ درجه می رسانند .

البته ذکر این نکته بد نیست که می توان درجه حرارت را تا ۸ درجه سانتری گراد هم پایین آورد. به هر حال ، بلافاصله پس از کاشت باید به اندازه کافی آنرا آبیاری کرد.

در آبیاری توت فرنگی گلخانه ای مخصوصا در حالت پیش رس، باید کمال دقت را انجام داد که زمین کشت به طور یکنواخت مرطوب گردد . برای اینکه از خطر پوسیده شده میوه در اثر تماس با رطوبت زیاد جلوگیری شود ، بهتر است گلخانه را در به موقع تهویه کرد و بوسیله حرارت خشک رطوبت اضافی را به حداقل رساند. دیگر اینکه اگر بخواهیم عملیات گرده افشانی و تلقیح گلهای توت فرنگی در گلخانه به نحو بهتری صورت گیرید می توان به ازای هر ۱۰۰۰ متر مربع از سطح زیر کشت از یک کندوی عسل استفاده کرد.

به طور کلی پنبه به روش های مختلف آبیاری سطحی و تحت فشار آبیاری می گردد. آبیاری کرتی، آبیاری نواری و آبیاری شیاری عمده ترین روش های آبیاری سطحی مورد استفاده برای پنبه هستند.

آبیاری کرتی

در آبیاری کرتی پنبه عرض کرت ها بسته به شیب آن ها از ۳۰ تا ۳۵ متر در نوسان است. عرض کرت ها باید به گونه ای انتخاب شوند که مضربی از عرض ادوات مورد استفاده باشند. طول کرت ها نیز بسته به بافت خاک و مقدار جریان ورودی به مزرعه از ۲۰ تا ۱۰۰ متر متغیر هستند.

روش کرتی در آبیاری پنبه با توجه به شرایط اقلیمی کشور که کمبود منابع آبی از مشکلات اصلی تولید پنبه محسوب می شود و به دلیل معایب زیاد آن مانند سله بستن خاک، تلفات زیاد آب به صورت نفوذ عمقی، عدم پخش یکنواخت آب، نیاز به تسطیح اولیه زمین، کاهش نفوذپذیری خاک پس از چند بار آبیاری که منجر به راندمان پایین آبیاری می شود و توسعه بیماری های گیاهی، برای پنبه توصیه نمی شود. این روش در مناطق شور، به دلیل شستشوی مناسب نیمرخ خاک قابل توصیه است.

آبیاری نواری

در این روش وسایل و ادوات مکانیزه کشاورزی ساده تر از روش کرتی قابل استفاده است. انتخاب مناسب ابعاد نوار، شیب نوار و میزان آب ورودی به نوار، کمک شایانی در جهت ارتقاء راندمان آبیاری است. طول مناسب نوار برای پنبه کاری در خاک های سبک از ۵۰ تا ۱۲۰ متر، در خاک های متوسط (لومی) از ۱۰۰ تا ۱۷۰ متر، در خاک های سنگین از ۱۵۰ تا ۲۵۰ متر و در خاک های رسی تا ۳۵۰ متر قابل توصیه است.

عرض نوار هم از ۵ تا ۳۰ متر بسته به پستی و بلندی، مقدار دبی ورودی و همچنین عرض کار ادوات کشاورزی که قرار است در داخل مزرعه پنبه کار کنند، متغیر است.

شیب های عرضی بیشتر از ۶ در هزار، عرض   نوار حداقل ۵ متر و در شیب های ۱ تا ۲ در هزار می توان عرض نوار را حداکثر ۲۰ تا ۳۰ متر در نظر گرفت، به شرطی که مقدار جریان کافی آب برای آن وجود داشته باشد. مناسب ترین دبی ورودی به نوار، حداکثر دبی جریان ورودی است که ایجاد فرسایش نکند.

آبیاری شیاری

این روش بهترین شیوه آبیاری سطحی برای پنبه است. در این روش چون آب مستقیم با پشته ها در تماس نیست، پس از آبیاری در پای بوته ها سله نمی بندد، از آب با دبی کم و با کنترل بهتر می توان استفاده کرد.

طول شیار بسته به بافت خاک، شیب مزرعه و مقدار جریان ورودی به شیار از ۱۰۰ تا ۴۰۰ متر متغیر است (۱۰۰ متر برای خاک های شنی و ۴۰۰ متر برای خاک های رسی)

مناسب ترین شیب در روش آبیاری شیاری از ۱.۵ تا ۱۰ در هزار است. میزان دبی ورودی به شیار بسته به بافت خاک و شیب شیار از ۰.۶ تا ۲ لیتر در ثانیه متغیر است. دبی های کم برای خاک سنگین تر و شیب بیشتر و دبی های بالاتر برای خاک های سبک تر و شیب کمتر مناسب تر هستند. در روش آبیاری شیاری با استفاده از سیفون، اسپایل یا لوله های دریچه دار، مدیریت آبیاری را در شرایط متفاوت می توان ارتقا بخشید.

آبیاری بارانی

یک از روش های مؤثر برای آبیاری پنبه در مناطق کم آب استفاده از روش آبیاری بارانی است. این روش به طور کلی نسبت به روش های سطحی، خصوصا در مناطق کم آب  برای آبیاری پنبه به دلیل استفاده مؤثرتر ازآب، مزیت بالاتری دارد.

در مقایسه دو روش آبیاری بارانی و نشتی در زراعت پنبه، نتیجه گیری شد که اجرای آبیاری بارانی برای زراعت پنبه با افزایش بهره وری آب (۴۱ درصد) گزینه مناسب مدیریتی از نظر اقتصادی و راندمان آب نسبت به آبیاری نشتی می باشد.

نتایج بررسی اثر آبیاری بارانی روی جمعیت آفات و شدت بیماری های پنبه نشان داده است که آبیاری بارانی در تعدیل بعضی از آفات و بیماری های پنبه نقش مؤثری دارد ولی به تنهایی قادر به کنترل کامل آن ها نیست. آبیاری با فواصل کوتاه تر نتیجه بهتری در کنترل آفات دارد. در هنگام استفاده از آب شور در روش بارانی  باید با احتیاط عمل کرد.

آبیاری قطره ای

آبیاری قطره ای پنبه به دو روش آبیاری قطره ای سطحی و زیرسطحی صورت می گیرد. تفاوت این دو در محل نصب قطره چکان ها و محل های آبد در مزرعه است. سیستم هایی که در زیر زمین نصب می شوند، به شدت از تبخیر آب جلوگیری می کنند.

مقایسه آبیاری قطره ای با آبیاری نشتی حکایت از برتری قابل توجه اقتصادی به دلیل صرفه جویی مناسب آب در این روش آبیاری است. نتایج مقایسه دو روش آبیاری قطره ای و نشتی در زراعت پنبه در منطقه خراسان رضوی نشان می دهد که با صرفه جویی قابل توجه در روش آبیاری قطره ای میزان تولید کل پنبه بدون اضافه کردن منابع جدید آبی افزایش می یابد. به طور مثال استقاده از روش آبیاری قطره ای نسبت به روش نشتی در حدود ۷ هزار متر مکعب آب در هکتار صرفه جویی شده است.

کلمات کلیدی: آبیاری پنبه ، آبیاری قطره ای ، آبیاری زیرسطحی ، آبیاری بارانی ، آبیاری قطره ای پنبه

بادمجان یک سبزی یکساله است، ولی ممکن است بیش از یک سال دوام بیاورد که البته این موضوع به چگونگی آب و هوای محل کشت آن بستگی دارد. بوته بادمجان قوی تر از گوجه فرنگی است. دارای ساقه قوی، خشن و چوبی می باشد. ارتفاع بوته بادمجان بین ۶۰ سانتی متر تا یک متر می باشد.

احتیاجات آب و هوایی بادمجان

بادمجان یک سبزی فصل گرم می باشد. از این رو در دمای نسبتا بالا رشد خوبی خواهد داشت. برای بادمجان بهترین دما در روز بین ۲۶ تا ۳۲ درجه سانتی گراد و در شب بین ۲۱ تا ۲۶ درجه سانتی گراد می باشد. بادمجان نسبت به سرما بسیار حساس است و حتی از گوجه فرنگی و فلفل نیز حساس تر می باشد. بادمجان اگر به وسیله بیماری ها از بین نرود، تا رسیدن فصل سرما در زمین باقیمانده و محصول می دهد. به این ترتیب بادمجان در مناطق سردسیری یکساله است.

در نقاطی که زمستان ملایم داشته باشد، مانند خوزستان، شاید بوته در زمین باقی بماند، ولی رشد بوته و تولید میوه متوقف می شود. اگر آبیاری مرتب صورت گیرد، طول دوره رشد طولانی خواهد بود و میزان محصول آن نیز بالاست. به طور کلی آب و هوای مناسب برای بادمجان مانند گوجه فرنگی است، ولی بادمجان نسبت به گرما بیشتر مقاوم است.

خاک مناسب

بادمجان برای رشد مناسب و حصول حداکثر محصول، احتیاج به حاصلخیزی خاک و تغذیه کافی دارد که کلیه احتیاجات کودی و خاک برای این سبزی همانند گوجه فرنگی می باشد. زمین بادمجان باید دائما نمدار و مرطوب باشد.

بهترین خاک برای بادمجان، خاک های شنی لومی است. همچنین خاک آن باید عمیق، حاصلخیز و دارای زهکشی خوبی باشد. بادمجان از جمله سبزی هایی است که موادغذایی زیادی از زمین جذب می کند، لذا برای آن استفاده از کودهای  دامی به میزان ۳۰ تا ۴۰ تن در هکتار توصیه می شود. چنانچه زمین شنی و یا ضعیف باشد، باید به میزان ۴۰ تا ۵۰ تن و حتی ۷۰ تن در هکتار کود دامی به زمین بدهیم.

استفاده از کودهای کامل ازت، فسفر و پتاسیم باید در برنامه کودی و آماده کردن زمین قرار گیرد. از طرفی چون این گیاه زمین را برای مدت طولانی اشغال می کند و محصول می دهد، لذا مصرف کودهای ازته به صورت سرک در دو سه نوبت برای آن توصیه می گردد. میزان مصرف کود ازته سرک در هر نوبت حدود ۳۰ تا ۴۰ کیلوگرم در هکتار می باشد. اولین نوبت کود ازته سرک ۳ تا ۴ هفته بعد از کاشت است. pH مناسب خاک بین ۵.۵ تا ۶.۸ می باشد.

کاشت بادمجان

بادمجان به دو طریق کشت مستقیم و تهیه خزانه ازدیاد می شود؛ در صورتی که گوجه فرنگی نسبت به نشاکاری وضعیت بهتری از خود نشان می دهد. چنانچه هنگام نشاکاری هوا خشک باشد، بهتر است مقداری خاک با ریشه ها همراه باشد.

مدت زمان ماندن بوته در خزانه کمی بیشتر از گوجه فرنگی است و این مدت بین ۸ تا ۱۰ هفته طول می کشد. تا آماده شدن نشا ها زمین به جوی و پشته تبدیل گشته، فاصله دو خط کشت (عرض پشته) کمی بیشتر از گوجه فرنگی است و آن ممکن است تا ۱۲۰ سانتی متر برسد. فاصله دو بوته روی خط کشت هم باید بیشتر از گوجه فرنگی در نظر گرفته شود و احتمالا آن به ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی متر می رسد.

زمان کاشت

در کشت مستقیم باید تا برطرف شدن سرما در بهار، کشت به تأخیر افتد؛ ولی می توان در گلخانه یا شاسی سرپوشیده اقدام به تهیه خزانه و کشت کنیم. به محض مساعد شدن هوا و برطرف شدن سرما، نشا ها به محل اصلی منتقل می شوند. زمانی که بوته ها چهار برگه شدند، موقع مناسبی برای انتقال به محل اصلی می باشد. می توان بوته های کوچک بادمجان را در گلدان نشا کرد و گلدان ها را در گلخانه نگهداری نمود تا به محض مساعد شدن هوا به محل اصلی منتقل شوند. در آمریکا وقتی که هوا اجازه ندهد که بوته ها را در اوایل بهار نشا کنند، از محافظت کننده های گیاهی (کلاهک پلاستیکی) استفاده می کنند. در این صورت حدود دو هفته زودتر از معمول، نشاکاری انجام می شود.