روش کاشت کدو

روش کشت کدو به صورت بذرپاشی مستقیم در زمین اصلی بعد از رفع سرمای بهاره در اواسط و یا اواخر اردیبهشت ماه آغاز می شود. البته ۱۵ ساعت قبل از کشت بذر آن را خیس می نمایند. بذرها در این روش در عمق ۲ سانتی متری از خاک کاشته می شوند.

دمای خاک بایستی حداقل بالای ۱۵ درجه سانتی گراد برای جوانه زنی باشد و رویش در دمای ۳۰ تا ۳۵ درجه سانتی گراد در یک هفته صورت می گیرد. فاصله ۵۰ تا ۱۵۰ سانتی متر داخل ردیف ها و از ۱ تا ۳ متر در بین ردیف ها معمول است.

فاصله عریض تر برای کشت توأم در نواحی گرمسیری به کار می رود. کدو های نوع بوته ای نزدیک تر فاصله بندی می شوند. فاصله کاشت کدو تنبل ۱۰۰ در ۱۵۰ سانتی متر و برای کدو مسمایی ۶۰ در ۱۰۰ سانتی متر در نظر گرففته می شود.

کدو حلوایی را می توان به دو روش ایجاد پشته با جوی عمیق و یا ایجاد پشته با جوی کم عمق کاشت نمود. فاصله بوته ها از یکدیگر ۴۵ تا ۷۵ سانتی متر و فاصله خطوط بین ۱۱۰ تا ۱۶۰ سانتی متر می باشد. با در نظر گرفتن فواصل فوق در هر پشته فقط یک طرف آن را کشت می کنند.

بذر کدو را می توان در خزانه نیز پرورش داد و سپس نشاء آن را به زمین اصلی منتقل کرد. برای این کار تعداد ۲ تا ۳ بذر در گلدان کاشته می شود. دمای خزانه برای پرورش این گیاه ۱۸ درجه سانتی گراد در روز و ۱۴ درجه سانتی گراد در شب است. نشاء پس از حدود ۳ هفته آماده انتقال خواهد بود. در کشت نشایی دو تا چهار هفته قبل از نشاء در مزرعه بایستی اقدام به تهیه نشاء در گلدان ها، بلوک ها و پلیت های پیتی نمود. برای تهیه نشاء در ایران از گلدان های پلاستیکی استفاده می شود.

توصیه می شود در هر چاله دو عدد بذر ریخته و پس از این که بوته ها چهار برگه شدند یکی از آن ها که ضعیف تر است از نقطه تماس با خاک قطع شود.

تغذیه و خاک

خاک مناسب برای تولید زودرس کدو ها، خاک لوم با زهکشی خوب و دارای ماده آلی کافی می باشد. از خاک دارای بافت سنگین در صورت داشتن ساختمان خوب و زمین های نیمه سنگین با هوموس کافی نیز می توان برای تولید این محصولات استفاده نمود.

کدو در pH 6.5 تا ۷.۵ بهترین وضعیت را برای رشد و باردهی خوب دارای هستند. به علت نیازهای رطوبتی بالای کدو خاک های با ظرفیت نگهداری آب بالا و رطوبت ذخیره شده ی مناسب، بازده این محصولات را افزایش می دهد. کدو های تابستانه که توسعه ریشه دوانی کمتری دارند در مقابل تنش های ایجاد شده به وسیله رطوبت کم خاک مناسب ترند.

برای تهیه زمین در فصل پاییز طبق معمول شخم پاییزه زده می شود. سپس میزان ۲۵ تا ۳۰ تن در هکتار کود حیوانی به زمین اضافه می گردد و از آن جایی که ریشه های کدو در سطح ۱۵ تا ۲۰ سانتی متری خاک گسترش می یابند باید این میزان کود حیوانی را در این عمق با خاک مخلوط کرد.

مراحل داشت کدو

– دو الی سه مرحله وجین علف های هرز

– کود سرک در دو نوبت، نوبت اول زمانی که اولین میوه تشکیل شود و نوبت دوم یک هفته بعد از آن

– آبیاری

مراحل دوره داشت کدو تا حد زیادی به رقم بستگی دارد.

برداشت کدو

برداشت کدو مسمایی در مرحله نارس و قبل از این که پوست میوه سفت شود صورت می گیرد. اما زمان برداشت کدو تنبل و کدو حلوایی زمانی است که میوه از نظر رسیدگی به حداکثر کیفیت خود رسیده باشد. معمولا میوه های کدو تنبل و کدو حلوایی را در اواخر فصل پس از زرد شدن بوته و قبل از رسیدن سرما و یخبندان برداشت می کنند.

جهت اطلاعات تکمیلی در ارتباط پرورش کدو می توانید کتاب راهنمای جامع و مصور کشت و پرورش صیفی جات را مطالعه فرمایید

شرایط محیطی مطلوب تولید فلفل گلخانه ای؟ آبیاری فلفل گلخانه؟ تغذیه و بستر کشت فلفل گلخانه ای چگونه است؟

تولید فلفل گلخانه ای

تولید فلفل گلخانه ای براساس یک چرخه سالانه کامل است. در مناطق با نور کم در زمستان تولید محصول اقتصادی نمی باشد اما به علت قیمت بالاتر فلفل در زمستان این مسأله تا حدودی جبران می شود. فلفل های شیرین تولید بوته های بلند می نمایند. پس باید ارتفاع و قوس گلخانه در ردیف های کاشت در نظر گرفته شود.

انتخاب رقم فلفل گلخانه ای با توجه به رنگ میوه، مقاومت به بیماری و میزان عملکرد صورت می گیرد. پیشنهاد می شود در یک واحد گلخانه ای بیش از یک رنگ فلفل کشت نشود.

شرایط محیطی

دما

معمولا دمای مورد نیاز در تمام مراحل رشد فلفل ۲ تا ۳ درجه سانتیگراد بیشتر از گوجه فرنگی است. این گیاه در محدوده دمایی ۱۵ تا ۳۵ درجه سانتیگراد رشد و نمو می کند. در صورت بروز دمای بیشتر از این محدوده سبب ریزش گل و ایجاد لکه های سوخته در نوک میوه می شود و در صورت بروز دمای کمتر از این حد باعث پوسیدگی ریشه و ریزش غنچه و برگ می شود. به طور کلی دمای مناسب گیاه در طول روز حدود ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد و در طول شب ۱۶ تا ۱۸ درجه سانتیگراد می باشد. به طور کلی دمای مناسب برای رشد رویشی (قبل از گلدهی) ۲۳ درجه سانتیگراد و برای رشد میوه ۲۱ درجه سانتیگراد می باشد.

نور

نور مناسب در زمان تولید نشاء می تواند باعث افزایش رشد نشاء شده و در طول دوره پرورش نشاء را کاهش دهد. نور مکمل در گیاهان جوان باعث افزایش وزن مخصوص میوه، وزن خشک، عملکرد، تعداد میوه و زودرسی می شود.

رطوبت نسبی

بهترین میزان رطوبت نسبی گلخانه برای رشد این گیاه حدود ۷۵ درصد می باشد. در صورت بروز دمای بالاتر از ۲۵ درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی کمتر از ۶۰ درصد در گلخانه، غنچه ها و میوه های فلفل گلخانه ای ریزش می کنند و در صورت ایجاد رطوبت نسبی بالاتر، بیماری های قارچی به سرعت در گلخانه منتشر می شوند.

بستر کشت فلفل گلخانه ای

ورمی کمپوست تولیده شده از بقایای موادغذایی و ضایعات گیاهی بر بهبود ساختار فیزیکی محیط کشت، افزایش جمعیت میکروارگانیسم های مفید و توان دسترسی گیاه به مواد مؤثر در رشد که توسط میکروارگانیسم ها تولید می شود، در افزایش عملکرد فلفل نقش مثبت دارد. فلفل نیز مانند خیار، گوجه فرنگی و توت فرنگی به یک بستر عمیق و سبک همراه با مواد آلی نیاز دارد.

آبیاری

مقدار آب مورد نیاز فلفل ۳۰۰ تا ۴۰۰ لیتر در متر مربع و کمتر از گوجه فرنگی است. در صورتی که حجم آبی که در اختیار گیاه قرار می گیرد ناکافی باشد، شوری محیط ریشه افزایش می یابد. در برخی از کشورها از قارچ های میکوریزا برای ارتقای وضعیت آبی گیاه استفاده می کنند. تلقیح بوته ها با این قارچ سبب افزایش مقاومت به خشکی در بوته های فلفل می شود. روش آبیاری بر روی میزان کاپسایسین و اسید آسکوربیک در میوه تأثیر دارد. معمولا میزان کاپسایسین و اسید آسکوربیک در میوه ها در روش آبیاری سطحی در مقایسه با آبیاری قطره ای بیشتر است.

تغذیه در فلفل گلخانه ای

فلفل به سدیم بسیار حساس است و این عنصر باعث کاهش وزن میوه و عملکرد می شود. کمبود بر باعث زرد رنگ شدن نقاط در حال رشد و قهوه ای شدن رگبرگ می شود که با قرار دادن برگ در نور، قهوه ای شدن قابل مشاهده است. سیستم ریشه ای فلفل ضعیف است و بر به انتهای ریشه های جدید منتقل می گردد و در نتیجه به نقاط در حال رشد انتهای گیاه نمی رسد و علایم کمبود مشاهده می گردد.

کشت بذر

کشت بذر در فلفل به دو صورت کشت مستقیم در ردیف های اصلی و کشت به صورت غیرمستقیم (نشاء کاری) صورت می گیرد. خزانه کشت بذر فلفل باید تمیز و فاقد هر گونه عوامل آلودگی باشد.

به علت ریز بودن بذر، کشت فلفل معمولا در خزانه تولید نشاء شروع می شود. پس از ۶۰ روز نشاء فلفل را به گلخانه اصلی انتقال می دهند و یکسال تمام از آن محصول برداشت می کنند. در مناطق جنوبی ایران می توان از اوایل تیر ماه کشت در خزانه را شروع کرد. البته به علت گرمای هوا در این مناطق می بایست محیط مناسب رشد برای خزانه را ایجاد نمود.

برای مطالعه بیشتر در مورد این محصول می توانید کتاب زیر را مطالعه نمایید

۱) آبیاری چای

آبیاری چای ممکن است برای کاهش اثرات خشکی شدید لازم باشد. آبیاری کمک می کند تا گیاه چای نظم تولید خود را بعد از یک دوره سرد بدست آورد و باعث کاهش نرخ تلفات بعد از برداشت گیاه می گردد.

مقدار آبیاری چای بستگی به کمبود آب، ذخیره آب مفید در خاک و میزان تبخیر خواهد داشت.

آب باید تجزیه شود و ترکیبات شیمیایی آن آزمایش گردد و هر ماده سمی و یا نمک های معدنی زیاد آن مشخص شود. ذخیره آب بر اساس نیازها متفاوت است.

۲) احداث باغ چای

برای احداث باغ چای تمام خزانه ها، قطعات چایکاری، ساختمان ها، محل های مسکونی و ساختمان های اداری نظیر انبارها، گاراژها و محل تدارکات باید قبل از احداث باغ چای طراحی شود. مزرعه باید نزدیک جاده باشد. مزرعه تحت کشت باید دارای جاده های ارتباطی مناسب باشد. حدودا برای هر ۱۰ تا ۱۲ هکتار سطح زیر کشت سنتی چای و یا برای هر ۱۲ تا ۱۵ هکتار سطح زیر کشت صنعتی چای، یک کیلومتر جاده لازم است. برای کشت های روستایی چای، برای هر ۵ هکتار ۱ کیلومتر جاده کشی لازم می باشد.

میزان شیب این نوع جاده ها نباید بیش از ۸ درصد باشد. قطعات کاشت می تواند به ابعاد ۱۵ تا ۲۰ هکتار باشد.

۳) انتخاب محل کشت چای

محل کشت چای باید با دقت انتخاب شود. در انتخاب محل کشت چای شرایط بوم شناسی آب و هوایی، شرایط طبیعی زمین، گیاهانی که قبلا در آن محل کشت شده است و شرایط اقتصادی-اجتماعی منطقه باید مدنظر قرار گیرد.

۴) زهکشی

خاک هایی که مرطوب و یا غیر قابل نفوذ است، کارکردن در آن ها مشکل بوده و مناسب توسعه ریشه نمی باشد. به همین علت ریشه های گیاهان در تماس با آب زیرزمینی، در این گونه خاک ها، دچار پوسیدگی ریشه می گردند.

زهکشی ضعیف خاک باعث کاهش محصول در حد ۱۵ تا ۴۰ درصد می گردد. لذا لازم است که سیستم زهکشی مناسب را در خاک ایجاد نماییم تا از تجمع آب در اطراف منطقه ریشه جلوگیری شود. این کار باعث کنترل سطح آب زیرزمینی می گردد. ایجاد کانال زهکشی، نهرهای طبیعی و یا کانال های مصنوعی موجب جمع آوری و خروج آب اضافی از زمین می گردند.

۵) تراکم بوته و ترتیب کاشت

تراکم کاشت در سطح، عاملی تعیین کننده جهت محاسبه میزان عملکرد چای می باشد. سطح کاشت مناسب مورد نیاز برای گیاه چای بستگی به قدرت رویشی گیاه، خاک، اسکلت گیاه و حاصلخیزی خاک دارد.

اولین کاشت چای در هندوستان و اندونزی با تعداد ۳۰۰۰ گیاه چای در هکتار انجام گرفت. این نوع کشت که به صورت ردیفی بوده است از سال ۱۸۷۳ رسم شده و عمل می گردد. در حال حاضر تراکم کشت تغییر یافته و تعداد بوته چای کمتر از ۷۵۰۰ بوته در هکتار، کاشتی غیر اقتصادی تلقی می گردد. رایج ترین نوع تراکم، از ۱۰۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ گیاه در هکتار متغیر است.

کاشت بوته با تراکم کمتر باعث افزایش محصول در هر تک بوته می گردد. در مقابل، افزایش تراکم، باعث کاهش محصول هر تک بوته می گردد.

مزرعه چای با تراکم بیشتر بوته در هکتار به طور مشخصی دارای تولید بیشتری نسبت به تراکم کمتر است.

می توانید اطلاعات تکمیلی در ارتباط با کشت چای را در کتاب چای کاشت، داشت، برداشت مطالعه فرمایید.

کلزا یکی از مهم ترین گیاهان روغنی است که دانه های کوچک آن حاوی بیش از ۴۰ درصد روغن هستند و کنجاله ی آن نیز در همین حدود پروتئین دارد . طی دهه های اخیر کشت کلزا در جهان گسترش یافته و تولید آن در بین گیاهان عمده تولید کننده روغن در جهان  دارای رتبه سوم است . در ایران نیز زراعت کلزا به عنوان زراعتی امید بخش برای افزایش تولید روغن خوراکی مورد توجه قرار گرفته است .

با توجه به اهمیت کلزا شیوه ی کاشت و مدیریت آبیاری بایستی به چه صورتی انجام گیرد تا بیشترین بازدهی را داشته باشد ؟

کلزا محصولی مدیریتی است که در مراحل مختلف رشد نسبت به مدیریت مزرعه بسیار حساس است و به ویژه مرحله کاشت تاثیر زیادی در موفقیت زراعت کلز دارد . از نکاتی که در مرحله کاشت باید مورد توجه قرار گیرد رعایت تاریخ کاشت و ایجاد تراکم بوته مناسب در مزرعه است . تراکم بوته در واحد سطح زمین به میزان بذر مصرفی و نحوه توزیع بوته ها یا آرایش گیاهان در سطح زمین بستگی دارد .

از طرف دیگر روش آبیاری نیز در ایجاد تراکم مناسب در سطح زمین موثر است ، چرا که روش آبیاری نامناسب می تواند بر درصد سبز شدن بذور ، سرعت رشد اولیه گیاه و یکنواختی سبز شدن تاثیرگذار باشد . به عبارت دیگر تراکم بوته مطلوب و توزیع مناسب گیاهان در سطح زمین حاصل اثر متقابل بین نحوه آماده سازی زمین ، میزان بذر مصرفی ، روش کاشت و روش آبیاری است. چنانچه مراحل کاشت به درستی انجام شود و تراکم مناسبی از بوته های کلزا با توزیع مطلوب در سطح زمین استقرار یابد ، کلزا به سرعت رشد کرده و با ایجاد بوته های قوی ضمن تحمل سرمای زمستان ، از قدرت رقابت کافی با علف های هرز نیز برخوردار خواهد بود .

روش های کشت و آبیاری کلزا

روش کاشت و آبیاری مزرعه در محصولی مانند کلزا که دارای بذور کوچک و نسبتا ریز می باشد اهمیت زیادی دارد و یکنواختی سبز شدن ، استقرار گیاهان ، رشد پاییزه و مقاومت به سرما در مزرعه را تحت تاثیر قرار می دهد و در نهایت بر عملکرد مزرعه موثر خواهد بود .

کلزا را می توان به روش جوی و پشته ای و یا به صورت مسطح و بر روی زمین صاف کشت کرد که هرکدام از این روش ها دارای کاربرد و ویژگی های مخصوص به خود می باشند .

روش کشت جوی و پشته ای

روش کشت جوی پشته ای در موارد زیر توصیه می شود :

۱- در مزارعی که آبیاری به صورت سطحی انجام می شود روش کشت جوی و پشته مطلوب ترین روش است . در این روش کشت بصورت جوی و پشته و با کارنده های خطی سه ردیفه یا چهار ردیفه غلات انجام می شود که توصیه می شود برای کشت کلزا با کارنده های سه ردیفه یا چهار ردیفه غلات انجام می شود . بر روی هر پشته دو خط کشت با فاصله حدود ۱۵ سانتی متر کشت می شود . فاصله مرکز تا مرکز پشته ها از یکدیگر حدود ۶۰ سانتی متر است .

۲- در خاک های رسی و سنگین : از آنجاییکه در این روش بذور ر روی پشته ها قرار می گیرند و آب درون جویچه ها جریان دارد ، بنابراین احتمال تشکیل سله در سطح خاک وجود نداشته و بذور ریز کلزا به راحتی جوانه زده و سبز می شوند . در این روش ارتفاع آب در داخل جوی حداقل ۲ تا ۳ سانتی متر زیر محل قرار گرفتن بذر است و آب از طریق انتشار به ناحیه بذر و سطح پشته می رسد .

روش کشت مسطح

در روش کشت به صورت جوی و پشته ای ، بخشی از سطح زمین به جویچه های آبیاری اختصاص می یابد و بوته های کلزا فقط در روی پشته ها قرار می گیرند . در این وضعیت بیش از نیمی از سطح زمین خالی از کشت است و خطوط کشت کلزا در روی پشته ها و در نزدیکی یکدیگر متمرکز شده اند که باعث افزایش رقابت بین بوته ها می شود .

گسترش سیستم های آبیاری بارانی امکان کشت کلزا در روی زمین صاف و بدون ایجاد جوی و پشته را فراهم آورده است . کشت مسطح کلزا فقط در صورت استفاده از سیستم آبیاری بارانی توصیه می شود .

آبیاری قطره ای کلزا

با توجه به نتایج تحقیقی در همدان آبیاری تیپ نسبت به آبیاری سطحی باعث کاهش ۴۶ درصدی در آب مصرفی و افزایش ۸۱ درصدی در کارایی مصرف آب در زراعت کلزا می ­شود .  در سیستم تیپ چون دور آبیاری کوتاه و معمولا سه روزه می‌­باشد ، بیشتر برای مزارعی کاربرد دارد که منبع تامین آب مشترک نبوده و زارع بتواند به راحتی برای آبیاری مزرعه برنامه ریزی نماید . در چاه­هایی که مالکیت آن­ ها به ­صورت اشتراکی بوده و آب حداقل بعد از یک هفته یا بیشتر در اختیار هر زارع قرار می‌ گیرد ، استفاده از سیستم آبیاری تیپ به­ دلیل دور آبیاری کوتاه مشکل بوده و زارعین ترجیح می­ دهند که از سیستم­های آبیاری دیگر استفاده نمایند . بنابراین ، استفاده از سیستم آبیاری تیپ در مزارعی که دارای مدیریت واحد بوده و به­ صورت اشتراکی نیستند دارای بهره‌ وری بیشتری می ‌باشد .